روش هایی برای افزایش توانایی و قدرت مغز

روش هایی برای افزایش توانایی و قدرت مغز
در این مقاله راه‌های ساده و آسان به شما معرفی شده که شما می‌توانید از همین امروز آنها را به کار ببندید تا سریع‌تر فکر کنید، حافظه خود را تقویت کنید، اطلاعات را بهتر درک کرده و پتانسیل کامل مغز خود را رها کنید.
پازل‌ها و معماهای مشکل حل کنید.
سعی کنید از هر دو دست خود استفاده کنید. مثلا اگر راست دست هستید از دست دیگر یعنی دست چپ خود برای شانه زدن مو، مسواک زدن یا استفاده از موس کامپیوتر استفاده کنید. به طور همزمان با هر دو دست بنویسید. قاشق و چنگال را با دست مخالف بگیرید.
یاد بگیرید که از تضادها (پارادکس‌ها)‌ لذت ببرید.
سعی کنید افکار خود را به صورت نقشه درآورید. در این روش افکار و ایده‌ها روی کاغذ نوشته می‌شوند و به هم ربط داده می‌شوند.
یک یا چند حس خود را مسدود کنید. چشم بسته غذا بخورید یا با چشمان بسته دوش بگیرید.
سعی کنید طعم‌های مختلف را بچشید. مثلا شکلات، شربت، پنیر یا هر چیز دیگر را مزه کنید.
سعی کنید بین چیزهای به ظاهر بی‌ارتباط با هم، ارتباط برقرار کنید.
از صفحه کلیدهای کامپیوتر مختلف و متنوع استفاده کنید تا ذهنتان در اثر کار با آنها ورزش کند.
راه‌های جدید استفاده از وسایل معمولی را پیدا کنید. مثلا چند استفاده مختلف برای یک میخ می‌توانید پیدا کنید؟ 10 تا؟ 100 تا؟
فرض‌ها و پیش‌زمینه‌های ذهنی خود را تغییر دهید.
روش‌‌‌های خلاقیت را بیاموزید.
همیشه اولین پاسخ را درست‌ترین پاسخ ندانید و سعی کنید در پی پاسخ‌های جدیدتر و بهتر باشید.
واقعیت‌ها را در ذهن خود تغییر دهید. مرتبا از خود بپرسید «چه می‌شود اگر ...؟»
تصاویر را بچرخانید یا تصویر روی صفحه مانیتور خود را سروته قرار دهید.
دید منتقدانه پیدا کنید و سعی کنید یاد بگیرید که اشتباهات متداول را کشف کنید.
منطقی بودن را بیاموزید و پازل‌های استدلالی و ریاضی حل کنید.
با روش‌های علمی آشنا شوید. در این روش، پدیده‌های دوروبر را بررسی کرده و دانش جدید کسب می‌کنید.
‌ شکلک درآورید و سروصدا کنید. لازم نیست هنرپیشه باشید.
مثبت بیندیشید.
یک‌ ساز موسیقی بزنید؛ نقاشی یا مجسمه‌سازی کنید یا هر هنر دیگری را انجام دهید.
شعبده بازی و تردستی یاد بگیرید.
مواد غذایی مناسب مغز بخورید، مثل پسته، گردو، بادام، غلات، توت‌فرنگی، تخمه‌آفتابگردان، چای سبز، تخم‌مرغ، گوجه فرنگی، کلم‌بروکلی، ماست، شکلات و ...
اندکی گرسنه باشید. خیلی غذا نخورید و سعی کنید همیشه به میزان اندکی گرسنه باشید.
ورزش کنید.
راست بنشینید و قوز نکنید.
مقدار زیادی آب بنوشید.
نفس عمیق بکشید.
بخندید.
فعالیت‌های خود را تغییر دهید و سرگرمی‌های جدید پیدا کنید.
خوب بخوابید.
خواب نیمروز را فراموش نکنید.
موسیقی گوش دهید.
بر تاخیرهای خود غلبه کنید.
از تکنولوژی‌های موجود و لوازم مدرن کمتر استفاده کنید.
مقالاتی درخصوص نیروی مغز از اینترنت یافته و بخوانید.
لباس‌هایتان را عوض کنید. پابرهنه راه بروید.
از خود تشکر کنید.
زندگی خود را ساده کنید.
شطرنج بازی کنید یا دیگر بازی‌هایی از این دست انجام دهید. می‌توانید در این زمینه از اینترنت هم کمک بگیرید.
بازی‌های مناسب برای مغز انجام دهید مثل جدول، سودوکو و غیره.
بچگانه رفتار کنید.
‌ بازی‌های ویدئویی انجام دهید.
طنز باشید. لطیفه بنویسید یا بسازید.
لیست صد تایی بسازید. در این روش صورت مساله یا مشکل را بالای صفحه می‌نویسند و سعی می‌کنند صد پاسخ مختلف برای حل آن یادداشت کنند.
هر ایده‌ای را ثبت کنید و یک بانک ایده درست کنید.
به ایده‌ها اجازه بدهید که تراوش کنند. سپس در فاصله زمانی‌های منظم به آنها برگردید و آنها را پرورش دهید.
سعی کنید در طول روز هر چند بار که می‌توانید رنگ قرمز را مشاهده کنید. ماشین‌هایی که ویژه و خاص هستند را پیدا کنید. یک طرح ایجاد کنید و روی آن تمرکز کنید.
افکار خود را مثل یک مجله بنویسید.
یک زبان خارجی یاد بگیرید.
همیشه در یک رستوران غذا نخورید، در رستوران‌های مختلف غذا بخورید خصوصا رستوران‌های محلی.
برنامه‌نویسی کامپیوتر را یاد بگیرید.
کلمات طولانی را سر و ته بخوانید.
محیط خود را عوض کنید. تغییر دکوراسیون دهید یا به جای دیگری نقل مکان کنید.
بنویسید! یک داستان، شعر یا یک وبلاگ بنویسید.
زبان اشاره یاد بگیرید.
یک آلت موسیقی را یاد بگیرید.
از یک موزه دیدن کنید.
چگونگی عملکرد مغز را مطالعه کنید.
به نحوه یادگیری خود پی ببرید. مثلا با استفاده از تصاویر، بیشتر مطالب را فرا می‌گیرید یا نمودارها به شما در یادگیری کمک شایانی می‌کنند؟
از تقویم‌ استفاده نکنید، بلکه به صورت ذهنی تاریخ‌ها را به خاطر بسپارید.
سعی کنید به صورت ذهنی گذر زمان را تخمین بزنید.
با ریاضیات دوست شوید و معماهای ریاضی حل کنید.
اسامی افراد را به خاطر بسپارید.
مدیتیشن انجام دهید. توجه و آگاهی را در خود ایجاد کرده و ذهنی خالی را آماده کنید.
فیلم‌هایی با موضوعات متنوع تماشا کنید.
تلویزیون را خاموش کنید.
تمرکز خود را بهبود دهید.
با طبیعت آشتی کنید.
سرعت فعالیت‌‌هایتان را تغییر دهید. آنها را خیلی تند یا خیلی کند انجام دهید.
در یک زمان فقط یک کار انجام دهید.
خود را به جای دیگران بگذارید. تصور کنید که مردم چگونه می‌توانند متفاوت فکر کنند یا مسائل شما را چگونه می‌توانند حل کنند؟
یک روش و رفتار منطقی را پیش بگیرید.
زمانی را به تنهایی و استراحت اختصاص دهید.
همواره در طول زندگی سعی کنید چیزهای جدید یاد بگیرید.
به کشورهای دیگر سفر کنید و روش‌های مختلف زندگی را بیاموزید.
از یک نابغه در زندگی الگو بگیرید.
شبکه‌‌ای از دوستان حامی را در اطراف خود داشته باشید.
رقابت کنید.
فقط با کسانی که مثل شما فکر می‌کنند ارتباط برقرار نکنید بلکه افرادی را دور و بر خود جمع کنید که با شما مخالفند.
فکرهای بکر و ناگهانی کنید.
دیدگاه خود را عوض کنید.
به منشاء و ریشه مشکلات بروید.
نقل‌قول‌های مختلف و سخنان بزرگان را جمع‌آوری کنید.
وسایلی که با آنها کار می‌کنید را تغییر دهید. به جای کامپیوتر از کاغذ و به جای نوشتن از ضبط صدا استفاده کنید.
کتاب بخوانید.
مهارت خواندن خود را بهبود دهید. خواندن، یک مهارت است آن را تقویت کنید.
کتاب‌ها را خلاصه کنید.
خودآگاهی را در خود تقویت کنید.
مشکلاتتان را بلند بلند بگویید.
یک تجربه را با جزییات توضیح دهید.
خط بریل یاد بگیرید. می‌توانید با یادگیری شماره طبقات، در بالا و پایین رفتن از آسانسور شروع کنید.
قطعه هنری که آزارتان می‌دهد را تهیه کنید. احساسات خود را به روشی که فکر را آزار می‌دهد تحریک کنید.
از عطرهایی با بوهای مختلف استفاده کنید.
احساساتتان را با هم مخلوط کنید. مثلا فکر کنید که رنگ صورتی چه وزنی دارد؟ اسطوخودوس چه صدایی دارد؟!
مناظره کنید. از یک موضوع خاص دفاع کنید و سعی کنید طرف مخالف را بگیرید.
زمان را مدیریت کنید.
زمانی را به پیشرفت و بهبود مغزتان اختصاص دهید.
کنجکاو باشید.
مهارت‌های بصری خود را تقویت کنید و لااقل 5 دقیقه در روز از آن استفاده کنید.
رویاهایتان را یادداشت کنید. دفترچه کوچکی تهیه کرده و اولین رویایی را که هر صبح در ذهن دارید یادداشت کنید.
یک کتاب لغت از کلمات جالب تهیه کنید و کلمات خاصی را اختراع کرده و در آن بنویسید.
تشابهات و استعاره‌ها را پیدا کنید.
استرس و اضطراب خود را مدیریت کنید.
مطلبی را به صورت تصادفی مطالعه کنید. در مورد کلمه‌ای که تصادفی در یک مجله خوانده‌اید بنویسید یا سایتی را به صورت تصادفی بخوانید.
از راه‌های مختلفی سرکار بروید. خیابان‌هایی را که برای رسیدن به محل کارتان می‌پیمایید تغییر دهید.
سیستم‌های مختلفی را روی کامپیوترتان نصب کنید.
دامنه لغاتتان را افزایش دهید.
البته راه‌های دیگری نیز برای جوان و شاداب نگه داشتن مغز وجود دارد که می‌توانید آنها را پیدا کرده و یاد بگیرید.

مترجم : الهه عیوض‌زاده
منبع :http://litemind.com

حافظه و تغذیه از دیدگاه طب سنتی ایران

حافظه و تغذیه از دیدگاه طب سنتی ایران
حافظه و تغذیه از دیدگاه طب سنتی ایران
اخلاط در بدن و اثرات آن روی حافظه: پیشینیان می‌پنداشتند که مواد غذایی در اثر ترشحات دهان، معده، روده‌ها، کبد و لوزالمعده دچار تغییرات و استحالاتی شده و سرانجام به صورت کشکاب در‌می‌آید. کشکاب از راه روده‌ها جذب و به وسیله عروق به کبد می‌رود.
احتمالا با دانش‌آموزان باهوش و زرنگی که به هنگام امتحانات دچار فراموشی شده و هرچه را که خوانده‌اند از یاد می‌برند، برخورد کرده‌اید. شیوه‌های گوناگونی برای تقویت حافظه وجود دارد. کارشناسان تغذیه نیز رژیم‌های غذایی مختلفی را برای تقویت حافظه پیشنهاد می‌کنند.
طب سنتی ایران نیز با نگاهی عمیق به این موضوع پرداخته و ثابت کرده است که رابطه مستقیمی بین نوع تغذیه و حافظه آدمی وجود دارد. روانشناسان و پزشکان آلوپاتیک استرس را عامل اصلی این عارضه عنوان می‌کنند، در حالی که درمان استرس به تنهایی به بهبود شرایط کمک نمی‌کند.
پیشینیان می‌پنداشتند که مواد غذایی در اثر ترشحات دهان، معده، روده‌ها، کبد و لوزالمعده دچار تغییرات و استحالاتی شده و سرانجام به صورت کشکاب در‌می‌آید. کشکاب از راه روده‌ها جذب و به وسیله عروق به کبد می‌رود. کبد در اثر اعمال طبیعی خود آن را پخته و یا تغییراتی به ۴ شکل متفاوت در می‌آورد.
بدن انسان از ۴ خلط تشکیل شده که هر یک به نوبه خود وظایفی در بدن دارند که به شرح زیر است:
▪ گونه اول که مانند گل کدر، تار و سنگین است سودا نامیده می‌شود. سودا طبعی سرد و خشک دارد. افزایش سودا در بدن لاغری، تیرگی رنگ پوست (متمایل به سیاهی)، غلظت خون، سوزش معده، اشتهای کاذب و فزونی فکر و خیال را به همراه دارد. و رویاهای شخص در خواب توام با وحشت و تاریکی است.
▪ بلغم، ماده لزج سفید رنگی است که نسبتا سبک‌تر بوده و روی سودا قرار می‌گیرد. افزایش بلغم موجب سپیدی، نرمی و سستی پوست، ضعف گوارش، آروغ ترش، خواب بسیار، کندی حواس، ریزش لعاب دهان و آب بینی رقیق و غیر سوزان می‌شود. شخص در خواب و رویا باران، برف و آب می‌بیند. قدما طبیعت چنین فردی را سرد و تر می‌نامیدند.
▪ خلط سوم ماده قرمز رنگی است که خون نامیده می‌شود. خون بدون هیچ‌ تغییری و بلاواسطه صرف تغذیه بدن می‌شود. چنانچه اندازه این خلط در بدن بیش از حد طبیعی باشد؛ رنگ بدن به سرخی گراییده و شخص احساس می‌کند زبانش سنگین‌تر شده است. سستی و کاهلی اعضا، دهان‌دره و خمیازه، کندی حواس، بروز برخی جوش‌ها در بدن، گاهی خون‌ریزی لثه‌ها و بینی از عوارض افزایش خلط خون در بدن است. در این حالت رویاهای شخص سرخ و خونین است و طبیعت بیمار گرم و تر.
▪ خلط چهارم ماده زردرنگی است که از دیگر خلط‌ها سبکتر بوده و صفرا نام دارد. اگر صفرا از حد خود تجاوز کند رنگ بدن و چشم‌ها به زردی گراییده، بینی خشک و زبان نیز زبر و خشک می‌شود. تشنگی، تهوع، قی، سوزش معده و بی‌میلی به غذا از سایر عوارض افزایش خلط صفرا در بدن است. خواب شخص نیز با مناظری از گرما و آتش توام است. در چنین حالتی طبیعت بیمار گرم و خشک است.

اثرات بلغم در مغز
همان‌طور که گفته شد قدما معتقد بودند افزایش رطوبت و سردی در مغز باعث سستی و تنبلی دما‎غ، کندی ذهن، تفکر و حواس شده شخص را به فراموشی دچار می‌کند. هر قدر رطوبت و خلط بلغم در سر بیشتر جمع شود، به همان نسبت فراموشی افزایش، تیزهوشی و قوه ادراک کاهش می‌یابد به طوری که شخص کاملا فاقد هرگونه فهم و شعور می‌گردد. در این حالت فراموشی با سنگینی سر و ترشحات بینی همراه است.
به‌علاوه وجود رطوبت در سر موجب سرگیجه، تشنج، سکته، صرع و … می‌گردد. طبیعی است از بین بردن رطوبت، عوارض گفته شده را از بین می‌برد.
خوردن بعضی از غذاها که اصطلاحا سرد و تر نامیده می‌شوند، موجب تولید رطوبت و بلغم در بدن می‌شود. برخی از غذاهای سرد و تر عبارتند از: ماست، خیار، هندوانه، کاهو، آلو، اسفناج، نارنج، پرتقال، برنج، گوشت گاو، گوشت بز، گوشت خروس.
افرادی که طبیعت معتدل دارند با خوردن غذاهای سرد و تر، طبیعتشان به سردی و تری متمایل می‌شود و اگر خوردن غذاهای سرد و تر چند روز ادامه داشته باشد سستی، تنبلی و‌ ضعف قوه تفکر در آن‌ها پدیدار شده، به فراموشی دچار می‌شوند.
گاهی دانش‌آموزان زرنگ، یک روز پس از درس معلم، علی‌رغم آن که به اندازه کافی تمرین کرده و به حافظه خود نیز اطمینان دارند، آموخته‌هایشان را از یاد می‌برند. بررسی‌ها نشان داده، این دانش‌آموزان شب قبل، برنج و ماست مصرف کرده‌اند.
در این حالت ماست و برنج در بدن رطوبت و سردی ایجاد کرده، در کلاس درس به واسطه هیجان عصبی، رطوبت به مغز روی آورده، رابطه مراکز حافظه و تکلم را کند و سپس قطع نموده است. هنگام سکته مغزی نیز همین اتفاق می‌افتد با این تفاوت که در این‌جا رطوبت دور مراکز حافظه و تکلم را گرفته، مانع جریان ارتباطی بین آن‌ها شده ولی خرابی ایجاد نکرده است.
شایسته است اولیای دانش‌آموزان به طبیعت فرزندانشان و تاثیر غذاهای گوناگون در جسم، روحیه و جان آن‌ها توجه داشته باشند. همچنین باید بدانند که غذاهای مختلف اثرات متفاوتی به روی ترشحات غدد درونی و کارکرد آن‌ها دارند.

www.parsiteb.com

چقدر ذهن شما منحرف میشود ؟

چقدر ذهن شما منحرف میشود ؟

سوالات بسیاری در طول روز پیش روی ما قرار میگیرند که با اندکی تاملی به آنها جواب میدهیم . البته همیشه پاسخها صحیح نیستند و گاه اشتباهاتی که ناشی از انحراف ذهن و عدم تمرکز است باعث کم توجهی به اصل سوال میشود. در این مجال پنج سوال با پاسخ برای شما در نظر گرفته شده است...
ابتدا تلاش کنید بدون نگاه کردن به جوای صحیح و با تمرکز کافی روی سوالات آنها را حل کنید و سپس پاسخهای درست را نگاه کنید تا متوجه شوید ذهن شما در اثر نکات انحرافی موجود در سوالات به اشتباه افتاده یا درست به هدف زده اید.

درصد خطا یا درست عملکردن شما تاییدی بر هیچ نکته ویژه ای نیست و تنها به تمرکز و دقت شما کمک میکند. اما سوالات:

مسئله 1 - فرض کنید راننده یک اتوبوس برقی هستید. در ایستگاه اول 6 نفر وارد اتوبوس می شوند ، در ایستگاه دوم 3 نفر بیرون می روند و پنج نفر وارد می شوند . راننده چند سال دارد؟
مسئله 2 - پنج کلاغ روی درختی نشسته اند ، 3 تا از آنها در شرف پرواز هستند . حال چه تعداد کلاغ روی درخت باقی می ماند؟
مسئله 3 - چه تعداد از هر نوع حیوان به داخل کشتی موسی برده شد؟
مسئله 4 - شیب یک طرف پشت بام شیروانی شکلی ، شصت درجه است و طرف دیگر 30 درجه است . خروسی روی این پشت بام تخم گذاشته است . تخم به کدام سمت پرت می شود ؟
مسئله 5 - این سوال حقوقی است . هواپیمایی از ایران به سمت ترکیه در حرکت است و در مرز این دو کشور سقوط می کند ، بازمانده ها را کجا دفن می کنند ؟
مسئله 6 - شخصی دو سکه به شما می دهد که مجموعش 30 تومان می شود. اما یکی از آنها نباید 25 تومانی باشد . چطور ؟
برای امتحان خودتان هم که شده جوابها را الان نگاه نکنید. سعی کنید مسئله ها را حل کرده و سپس با جوابهای اصلی مقایسه کنید.

پاسخها:

مسئله 1 - راننده اتوبوس هم سن شما باید باشد . چون جمله اول سوال می گوید " تصور کنید که راننده اتوبوس هستید."
مسئله 2 - همه کلاغ ها ، چون آنها فقط " در شرف پرواز " هستند و هنوز از روی درخت بلند نشده اند..( اگر جواب شما 2=3-5 بوده بدانید دوباره محاسبات جلوی تفکرتان را گرفته است.)
مسئله 3 - هیچ . آن نوح بود که حیوانات را به کشتی برد و نه موسی ( "چه تعداد " جلوی فکر کردن شما را گرفته است.)
مسئله 4 - هیچ کدام . خروس ها که تخم نمی گذارند.اگر شما سعی کردید جواب توسط محاسبات و مقایسه اعداد بدست آورید ، شما دوباره به وسیله اعداد منحرف شدید.
مسئله 5 - بازمانده ها را دفن نمی کنند . آنها جان سالم بدر برده اند . شما به وسیله کلمات حقوقی و دفن کردن منحرف شده اید.
مسئله 6 - یک 25 تومانی و یک 5 تومانی . به یاد بیاورید ( فقط یکی از آنها ) نباید 25 تومانی باشد و همین طور هم هست . یک سکه 5 تومانی داریم.شما با عبارت " یکی از آنها نباید … " فریب خوردید

برخی توصیه های اساسی تمرکز

برخی توصیه های اساسی تمرکز

مکانی را به مطالعه اختصاص دهید فقط برای مطالعه !
الف _ مکان (یا مکانهایی) را بیابید که بتوانید از آن برای مطالعه استفاده کنید(برای مثال, کتابخانه های دانشگاهی, کلاس های خلوت, محیط های ساکت در محوطه دانشگاه, اتاق استراحت در منزل و غیره).
ب- مکان خاصی را برای مطالعه در نظر بگیرید. سعی کنید وقتی در آن مکان هستید فقط مطالعه کنید و از این طریق عادت مطالعه در آن مکان را در خود ایجاد کنید. در نتیجه به هیچ وجه از آن مکان برای گفت و شنود های اجتماعی, نوشتن نامه, خیالبافی و غیره استفاده نکنید.

ج- محل مطالعه شما حتماً باید شرایط زیر را حائظ باشد:
▪ نور مناسب .
▪ هوای مناسب.
▪ صندلی خیلی راحت اما نه خیلی راحت.
▪ میزی به اندازه کافی بزرگ تا بتواند وسایل خود را روی آن بگذارید.

د- محل مطالعه شما باید حتماً از مسایل زیر بدور باشد:
▪ اشراف داشتن به فعالیت های دیگری که حواس شما را پرت می کند و شما را درگیر خودشان می سازند.
▪ تلفن
▪ صدای بلند ضبط صوت
▪ تلویزیون رنگی
▪ هم اتاقی یا دوستی دارد مدام صحبت کند.
▪ یخچالی پر از غذاهای خوشمزه
▪ تکالیفتان را به بخش های فرعی کوچکتر و محدودتر تقسیم کنید .
الف - هیچ گاه هدفی مبهم و بزرگ انتخاب نکنید مانند: " می خواهم کل چهار شنبه را به مطالعه کردن اختصاص دهم!"
اینگونه هدف برگزینی تنها شما را با شکست و نارضایتی روبرو می کند.
ب - زمان خاصی را برای مطالعه در نظر بگیرید و یک هدف دسترس پذیر برای آن زمان در نظر گیرید (برای مثال؛ خواندن سه بخش از فصل هفتم کتاب درسی روانشناسی, یا حل یک مسئله ریاضی, یا نوشتن پیش نویس مقدمه مقاله انگلیسی ام و غیره).
ج- وقتی پشت میز مطالعه نشستید و پیش از شروع کار, هدف خود را تعیین کنید.
هدفی را انتخاب کنید که بتوانید بدان دست یابید. در واقع بیشتر از یک هدف را هم می توانید برگزینید ولی هدف انتخاب شده باید منطقی باشد حتی اگر بسیار آسان به نظر برسد.

مترجم: عباس بخشی پوررودسری ، کارشناس مرکز مشاوره دانشگاه تهران

آیا حافظه شما طبیعی است ؟

آیا حافظه شما طبیعی است ؟
آیا حافظه شما طبیعی است ؟
قبل از آنکه خود را مبتلا به آلزایمر بدانید ، این مطلب را بخوانید : متخصصان می گویند برخی خطاهای حافظه طبیعی هستند .
محققان بر این باورند که حافظه دومین چیزی است که با افزایش سن رو به زوال می گذارد . پس اولی چیست ؟
یادم نیست ! وقتی شما هم به پایان این نوشته برسید فقط بخشی از آن را بخاطر خواهید آورد . اما نگران نباشید تنها شما اینطور نیستید .
مطالعات نشان داده اند که زوال خفیف حافظه کاملاً طبیعی است بویژه با افزایش سن این پدیده مشاهده می شود . اگر گاهی مسائل خیلی ساده را فراموش می کنید نشانه ابتلا به بیماری آلزایمر نیست . تعداد زیادی از افراد هستند که مانند شما گاهی نمی دانند کلیدشان را کجا گذاشته اند و نمی توانند نام یکی از اشخاصی را که بتازگی ملاقات کرده اند بخاطر آورند .
حافظه عبارت از توانایی بخاطر آوردن وقایع و رویدادهای زندگی است و این فرآیند سه مرحله دارد :
مرحله اول : کدگذاری . زمانی انجام می شود که فرد اطلاعاتی را دریافت می کند .
مرحله دوم : یکی کردن - این عمل زمانی صورت می گیرد که مغز اطلاعاتی را که کدگذاری می کند دریافت کرده و آن را به گونه ای پردازش می کند که در نواحی مشخصی در مغز ذخیره شود .
مرحله سوم : بازآوری - زمانی است که فرد اطلاعات ذخیره شده در مغز را یادآوری می کند .
اما تمایز بین زوال طبیعی حافظه و بیماری آلزایمر برای یک فرد غیرمتخصص آسان نیست چرا که نوع حافظه ای که در موقعیت های روزمره تحت تأثیر قرار می گیرد همان نوعی است که در مراحل اولیه آلزایمر آسیب می بیند .

زمان : بدترین دشمن حافظه
نترسید ، زوال حافظه و پیری مغز بخش طبیعی از روند افزایش سن است . اغلب افراد در آغاز دهه پنجم زندگی گمان می کنند حافظه شان رو به زوال است و به دلیل آنکه از راهکارها و ابزار بیشتری برای یادآوری مسائل استفاده می کنند نسبت به این مسئله زیادی هشیار می شوند .
اما زوال حافظه حتی پیش از ۵۰ سالگی هم ممکن است روی دهد . بسیاری افراد حتی در دهه ۲۰ و ۳۰ زندگی یک نام ، زمان قرار ملاقات یا مطلبی را که سرزبانشان است فراموش می کنند . پروفسور زولا حافظه را فریب کار و زمان را بدترین دشمن آن معرفی می کند . در واقع کمی پس از دریافت اطلاعات حافظه رفته رفته رو به زوال می گذارد . بعضی چیزها بلافاصله از ذهن محو می شوند ، بعضی مطالب دیرتر فراموش می شوند و بسیاری عوامل شامل ماهیت موضوع ، اهمیت آن ، سطح استرس و غیره بر حافظه تأثیر می گذارند .
گاهی اوقات شما درباره چگونگی وقوع اتفاقی که به گذشته مربوط می شود با فرد دیگری بحث می کنید . علت این است که شما فکر می کنید آن را بوضوح بخاطر می آورید ، اما مطالعات نشان می دهند پس از مدتی ، افراد وقایع را آنطور که روی داده بخاطر نمی آورند . انحراف حافظه که یکی از عوارض جانبی گذشت زمان است . این پدیده ای است که طی آن با گذشت زمان توانایی ما برای بخاطر اوردن وقایع تقلیل می یابد و هر چه این فاصله زمانی وقوع حادثه و بیاد آوردن آن بیشتر شود احتمال فراموشی نیز بیشتر خواهد شد .

سایر علل زوال حافظه
اما حتی اگر شما گمان می کنید این خطاهای حافظه طبیعی نیستند ، علل دیگری هم در این بیماری آلزایمر مختصر دخالت دارند .
استرس و اضطراب
ADHD ( بیش فعالی و کمبود توجه )
افسردگی
بیماریهای متابولیک مانند بیماریهای غده تیروئید ، دیابت ، بیماریهای ریوی ، کبدی و نارسایی کلیه .
کمبود ویتامین B۱۲
عفونت ها ، بویژه مننژیت و انسفالیت که اعصاب احاطه کننده مغز را تحت تأثیر قرار میدهند .
داروها شامل هر دو نوع بدون نسخه و تجویز شده با نسخه
الکلیسم
خبر خوب اینکه علل زوال حافظه حاصل از بسیاری از این عوامل بطور طبیعی قابل بازگشت است . پروفسور زولا می گوید افسردگی و استرس شایعترین علل مشکلات حافظه موقت است .
اگر کد گذاری خوبی ندارید ، اطلاعات را بطور مناسب دریافت نمی کنید و بنابراین در بیادآوردن آن مشکل خواهید داشت . بنابراین این نوع مشکل حافظه مرتبط با افسردگی یا اختلال نقص توجه است که شما در عطف توجه و تمرکز مشکل دارید .
استرس ، روش پردازش حافظه توسط مغز را تحت تأثیر قرار میدهد . پس خیلی تعجب آور نیست که اغلب تحت شرایط استرس زا مشکل حافظه دارید زیرا بخشی از مغز آنگونه که باید در عملکرد مناسب حافظه عمل نمی کند

استفاده کردن یا از دست دادن
مهم نیست خطاهای حافظه تا چه حد طبیعی است ، بیائید با آن مقابله کنیم . متخصصان بر این باورند که بهترین راه برای حفظ قوه حافظه استفاده مرتب از آن است .
گری اسمال نویسنده کتاب انجیل حافظه : روشی نو برای جوان نگه داشتن مغز می گوید:
مردم باید بدانند بیش از آنچه تصور می کنند . می توانند بر قدرت حافظه کنترل داشته باشند ، همچنین یک سوم زوال حافظه ژنتیکی است ، بدین معنی که ما توانایی آن را داریم که بر پیری مغز تا حد زیادی تأثیر بگذاریم .
گری اسمال بر چهار نکته مؤثر در کاهش پیری مغز در کتابش تأکید میکند : فعالیت ذهنی ، تناسب بدنی ، کاهش استرس و رژیم غذایی سالم .
وی اشاره می کند :« افرادی که زیاد غذا می خورند خیلی بیشتر در معرض فشارخون بالا ، کلسترول بالا ، دیابت و دیگر بیماریهایی که احتمال سکته مغزی را افزایش می دهد ، قرار دارند . بعلاوه همه باید رژیم غذایی سرشار از انتی اکسیدان ها داشته باشند . این عناصر به حفظ سلولهای مغز کمک می کنند و ورزش نیز در حفظ سلامت مؤثر است .
پروفسور زولا می گوید فعالیت ذهنی و اجتماعی مهمترین چیزی است که به حفظ قابلیت های شناختی در مدت عمر کمک می کنند . مطالعه ، آموزش مطالب جدید ، سرگرمی فکری مغز را فعال نگه می دارند .

سایر اقدامات برای بهبود قدرت حافظه عبارت است از :
تمرکز : فراموشی ممکن است نشانگر این باشد که شما حجم زیادی از اطلاعات را بر ذهن خود تحمیل می کنید . از سرعت خود بکاهید و بر اموری که در دست انجام دارید تمرکز کنید . گری اسمال می گوید پرداختن به چند کار و عدم توجه کافی مهمترین عوامل فراموشی بویژه در جوانترها هستند .
کاهش استرس : استرس می تواند به نواحی از مغز که در فرآیند حافظه نقش دارند صدمه بزند .
خواب نیمروز : پروفسور زولا می گوید خواب حائز اهمیت است زیرا خستگی می تواند بر حافظه تأثیر سوء بگذارد .
سازماندهی محیط : از تقویم ، ساعت ، فهرست ها و یادداشت استفاده کنید و فعالیت های روزانه را بر روی یک پلان بنویسید یا از یک سازمان دهنده الکتریکی استفاده کنید . آیتم هائی را که براحتی فراموش می شوند پس از استفاده در همان محل قبلی قرار دهید . ماشین خود را در همان جایی که هر روز پارک کنید .
از کلک های حافظه استفاده کنید : برای بخاطر آوردن نام یک شخص ، پس از معرفی آن را چند بار تکرار کنید . در صورت امکان برای همه حساب خود یک رقم تشخیص هویت را انتخاب کنید .

مراجعه به پزشک
بیماری آلزایمر ، حالت پیشرونده ای که نواحی از مغز را که در حافظه ، هوش ، قضاوت ، زبان و رفتار دخالت دارند آسیب می رساند .
راههائی برای تشخیص زوال طبیعی حافظه از زوال مربوط به بیماری که نگران کننده است ، وجود دارد . فراموشی طبیعی شامل :
فراموشی بخش هایی از یک تجربه در گذشته
فراموشی محل پارک ماشین
فراموشی رویدادهای مربوط به گذشته دور
فراموشی نام یک شخص یا بیادآوردن دیرهنگام آن
در حالیکه تحقیقات نشان میدهد بیش از نیمی از افراد بالای پنجاه سال دچار فراموشی خفیف مربوط به نقص حافظه مربوط به سن می شوند ، نشانه هایی وجود دارد که بیانگر مشکلات جدی تر حافظه مانند آلزایمر هستند :
فراموشی یک تجربه
فراموشی خواندن ساعت یا رانندگی
فراموشی رویدادهای اخیر
فراموشی آشنایی با یک فرد
کاهش عملکرد ، گیجی یا کاهش هشیاری
نشانه هایی که شدیدتر یا بیشتر می شوند .
پروفسور زولا چنین نتیجه گیری میکند که اگر شما نگران حافظه تان هستید ، احتمالاً آن خیلی جدی نیست ، اما اگر دوستانتان و آشنایان نگران هستند ، احتمالاً آن جدی تر است . شاید شما آن را یادداشت کنید .

۴ روش برای افزایش بهره هوشی (iq)

۴ روش برای افزایش بهره هوشی (iq)
۴ روش برای افزایش بهره هوشی (iq)
در سال های اخیر، تست های مربوط به آزمایش میزان ضریب هوشی افراد، تغییرات شگرفی داشته است. در گذشته تستی گرفته می شد که سن ذهنی شما را بر سن واقعی تان تقسیم کرده و مقسوم علیه را در عدد ۱۰۰ ضرب می کردند؛ اما این روزها حداقل برای بزرگسالان، از منحنی ناقوسی شکل استفاده می کنند.
در سال های اخیر، تست های مربوط به آزمایش میزان ضریب هوشی افراد، تغییرات شگرفی داشته است. در گذشته تستی گرفته می شد که سن ذهنی شما را بر سن واقعی تان تقسیم کرده و مقسوم علیه را در عدد ۱۰۰ ضرب می کردند؛ اما این روزها حداقل برای بزرگسالان، از منحنی ناقوسی شکل استفاده می کنند.
به هر حال انتقادها و اختلاف های بسیار زیادی بر سر تست های هوش، و نحوه تعیین میزان بهره هوشی افراد وجود دارد؛ اما ما سعی می کنیم که به نوع تست کاری نداشته باشیم و تمرکز اصلی خود را بر روی میزان ضریب هوشی معطوف کنیم. به هر حال ما در این مقاله قصد داریم تا شما را با نحوه ی افزایش میزان بهره هوشی (IQ) آشنا کنم و کاری به انواع مختلف تست هایی که ممکن است در این زمینه از شما گرفته شود، نداریم.
هر چند هیچ گونه تست مشخصی وجود ندارد که به طور استاندارد در همه جای دنیا برای سنجش هوش افراد به کار گرفته شود، ولی امتحاناتی وجود دارند که از طرفی میزان هوش شفاهی و از سوی دیگر میزان توانایی های اجرایی افراد را مورد تحلیل و بررسی قرار می دهند. در این قسمت از مقیاس هوشی وشلر (WAIS) که ویژه بزرگسالان می باشد، استفاده کرده ایم و از ۱۴ آزمون مختلف بر روی ۴ مورد که عبارتند از: آزمون لغات، شباهت سنجی، جا خالی، و استدلال ماتریسی تمرکز کرده ایم.
▪ نکته: در تلاش برای ارتقای IQ شاید دو مرحله اولیه که مربوط به سنجش توانایی های شفاهی افراد هستند، برایتان خیلی راحت تر از دو مورد بعدی که ماهیت اجرایی دارند، باشند. به هر حال هر یک از این مراحل نیازمند دقت و تمرکز بالای داوطلب بوده و برای قدم گذاشتن به مرحله بعدی باید تلاش کنید.

۱) لغات را با صدای بلند تشریح کنید
یکی از خرده آزمون های این بخش، تست دایره ی واژگانی است. در طول این آزمون از افرد می خواهند که در مورد لغاتی که به او ارائه می شود، توضیح دهد. به طور اخص هدف این تست آزمایش این مطلب است که یک نفر تا چه اندازه ای می تواند خود را ابراز کند. از آنجایی که این آزمون بیشتر بر روی دانش های قبلی و تجربیاتی که در گذشته به دست آورده اید تاکید دارد، گفته می شود که هوش شکل گرفته ی شما را می سنجد.
برای تقویت این توانایی می توانید فرهنگ لغت را باز کنید و اولین کلمه ای که به چشمتان خورد را انتخاب کرده و با صدایی کاملاً متعادل در مورد آن برای کسی که در مقابلتان نشسته است، صحبت کنید. به عنوان مثال اگر کتاب را باز کردید و لغتی مثل "قره نی" به چشمتان خورد، ضعیف ترین توضیحی که می توانید از آن داشته باشید "نوعی آلت موسیقی" است. اگر قدری از بهره هوشی بالاتری برخودار باشید، میتوانید بگویید: "نوعی آلت موسیقی مانند نی توخالی است که با هوایی که از دهان خارج می شود، به صدا در می آید. با دمیدن جریان هوا به داخل آن می توان صداهای مختلفی را ایجاد کرد. روزنه هایی که بر روی این آلت موسیقی وجود دارند به ما اجازه می دهند تا صداها را تغییر داده و موسیقی ایجاد کنیم."
شاید این مثالی که در بالا به آن اشاره شد، تا حد زیادی منحصر بفرد باشد، اما نمونه خوبی برای تفهیم این امر بود که چگونه باید به ذات کلمات رسوخ کرد.

۲) ایده گرفتن از اشیاء
این گزینه شبیه سازی نوعی "استدلال انتزاعی شفاهی" است؛ و توانایی شما را در اظهار نظر کردن در مورد مفاهیم مختلف به نمایش می گذارد. معمولاً باید نوعی رابطه و یا الگوی خاص میان سه شی و یا بیشتر پیدا کرده و بعد شئی را انتخاب کنید که با الگوی اولیه مطابقت داشته باشد.
برای افزایش IQ خود ۱۰ شی را انتخاب کنید. به عنوان مثال: DVD ، فنجان، بالشت، کتاب و غیره. سپس شروع کنید به طور شفاهی در مورد هر یک از آنها صحبت کنید و روی جزئیات گفته های خود دقیق شوید تا به یک حقیقت در مورد آن رسیده و بتوایند از آن ایده ی جدیدی برداشت نمایید. به عنوان مثال:
-کپیDVD اولین قسمت حقایق زندگی بر روی زمین در مقابل من قرار دارد.
- اولین نسخه DVD حقایق زندگی مقابل من است.
- DVD اولین قسمت حقایق زندگی
- حقایق زندگی
- سریال کمدی
- سرگرمی
افکار انتزاعی برای ایجاد ارتباط میان موضوعاتی که ظاهراً هیچ ارتباطی به یکدیگر ندارند، ضروری است. به منظور جمع زدن برخی موارد معین به صورت انتزاعی، شما نیازمند حس استنتاج و قیاس بالایی هستید.

۳) عینیت بخشیدن به مفاهیم انتزاعی
آزمون های جای خالی "ادراک سه بعدی، تجزیه و تحلیل بصری-انتزاعی، و حل مسئله" را مورد تجزیه و تحلیل قرار می دهند. در این قسمت فرد را امتحان می کنند که تا چه اندازه می تواند چیزی راکه درک کرده بیان کند.
▪ این مورد را در نظر بگیرید: هیچ کس نمی تواند هوش را تشریح کند؛ این عبارت نمیتواند در بردارنده هیچ گونه مفهوم تفصیلی متداول و دارای چهارچوب از پیش تعیین شده باشد. ما معتقدیم که می توانیم، اما آیا می توان این توانایی را ملموس سازی نمود. از آنجای که در حال حاضر مقابل کامپیوتر نشسته اید اجازه دهید با استفاده از یک مثال کامپیوتری موضوع را برایتان بازتر کنیم؛ به دو صفحه ی وب مجزا فکر کنید: یکی صفحه آرشیو بدون وجود هیچ گونه لینک، و دیگری یک صفحه ی فعال ویکی پیدیا با لینک های چند رسانه ای (hyper links). صفحه آرشیو به درستی می تواند نشانگر تمام چیزهایی باشد که ما در ذهن خود داریم و یاد گرفته ایم – ثابت و بدون حرکت – و اما هوشی که در ذهن ما وجود دارد می تواند مانند صفحه ی ویکی پیدیا باشد، به صورت اتوماتیک لود شده و از طریق آن می توان با صدها ایده ی دیگر در تماس باقی ماند. همانطور که از هر صفحه ی اینترنت به راحتی می توانیم به صفحات دیگر رجوع کنیم، در ذهن خود نیز می توانیم در عرض چند ثانیه، ایده های مختلف را مورد تحلیل و بررسی قرار دهم.
در این مثال ما سعی کردیم ادراک خود از عملکرد ذهن را برای شما به عینیت نزدیک کنیم. شما می توایند قضاوت کنید که ما در کار خود موفق بوده ایم یا نه. حالا برای اینکه ضریب هوشی خود را افزایش دهید سعی کنید این کار را خودتان امتحان کنید. در مورد طبیعت، اینترنت و هر چیز دیگری که به ذهنتان می رسد این کار را انجام دهید و به ادراک خود قابلیت ملموس اعطا کنید.

▪ تقارن یابی
استدلال ماتریسی به منظور محاسبه ی "توانایی حل مشکلات به طور غیر شفاهی، استدلال استقرایی و قیاس سه بعدی" می باشد.
در ساخته سینمایی "ذهن زیبا" جان نش "(راسل کرو)" توانایی خارق العاده ای در تقارن یابی برای هر شی در هر موقعیت مکانی دارد. شما هم باید یک چنین تمرینی را آغاز کنید. قدم بزنید و در طی زمانی کمتر از ۱۰ دقیقه شروع کنید به ساختن نوعی حس مرئی از اطراف خود. سعی کنید در هرج و مرج و آشفتگی هایی که در اطرافتان وجود دارد نوعی هماهنگی ایجاد کنید. زاویه ای را که ناودان قدیمی با پیاده رو خیابان می سازد را در نظر بگیرید، ببینید که چگونه شیشه های برف پاک کن اشعه های خورشید را باز تاب می دهند، به فاصله ای که اگر میان برگ های درختان نبود از آنها یک پرده درست می کرد توجه کنید و ...به جای اینکه به آسفالتی که بر روی آن قدم می زنید توجه کنید، به بازتاب نور در آب راکدی که داخل یک گودال کوچک خیابانی ریخته شده، توجه کنید.
الگوهایی که در تست IQ از آن استفاده می شود، نمی تواند به طور آشکارا نشانگر زندگی حقیقی روزمره باشد. البته تا کنون که اینطور نبوده – اما هدف ما فقط افزایش ضریب هوشی شماست و قصد داشتیم تا به شما یاد بدهیم که چگونه میتوانید با دقت و توجه بیشتری به محیط پیرامون خود نگاه کنید و ببینید که چقدر راحت فضای اطرافتان در هر لحظه در حال تغییر و تحول است.

گیگاپارس

تمرکز

تمرکز

ذهـن بـرتـر
یکی از مؤثرترین راه‌های تقویت حافظه این است که قدرت تمرکز خود را تقویت کنید. اگر هر چه بیشتر، حواس خود را متمرکز کنید، مطالب، موضوعات و خاطره‌ها، سریعتر و ژرفتر در ذهن شما نقش خواهد بست. از این رو، می‌خواهیم طرز متمرکز کردن حواس را مطرح کنیم و اعتقاد داریم و امیدواریم با به‌کارگیری روش‌های پیشنهادی، بعد از مدتی متوجه شوید که قدرت تمرکز شما چندین برابر شده است. معمولاً قدرت تمرکز حواس، بستگی به اراده فرد دارد. مثلاً، وقتی شما شدیداً گرسنه هستید و در رستوران فهرست غذاهای موجود را در اختیارتان قرار می‌دهند با تمام تمرکز سعی در انتخاب غذای مورد علاقه خود دارید و حواستان به این طرف و آن طرف نمی‌رود و پریشان نمی‌شوید.
همچنین زمانی که مطلب مورد علاقه خود را (مطالبی در زمینه‌های ورزشی، موسیقی، سینما، تئاتر و ...) می‌خوانید، هیچ‌گونه مشکلی در تمرکز کردن ندارید. بنابراین می‌بینید که اراده هر فرد می‌تواند چه تأثیر بسزایی در تمرکز او داشته باشد.
قبل از اینکه روش‌های مهم تمرکز را بیان شود باید دید تمرکز یعنی چه و واقعیت تمرکز حواس چیست؟ تمرکز حواس، استعداد ثابت نگاه داشتن توجه و دقت روی موضوع یا کاری است که به میل و اراده انتخاب شده است و مانع از دقت و توجه روی موضوعات دیگر می‌شود.
به بیان دیگر، تمرکز یعنی از میان همه تصویرها و فکرهایی که ممکن است در مغز ما نشو و نما پیدا کند، آنهایی را که به نفع موضوع انتخابی ماست دنبال کنیم و آنهایی را که نسبت به هدف ما بیگانه‌اند کنار بگذاریم. تمرکز عامل مهمی در به خاطرسپاری مطالب است و باید به آن توجه شود. تمرکز دارای مراحلی است که در زیر به توضیح آن می‌پردازیم.

● اولین مرحله
در هر شرایطی نمی‌توان حس خود را متمرکز کرد. اگر می‌خواهید حواس خود را کاملاً متمرکز کنید باید ابتدا خود را از دنیای خارج مجزا کرده و محیط مناسبی را برای مطالعه انتخاب کنید؛ چنین محیطی باید آرام، روشن، دارای گرمای طبیعی و ساکت باشد. چون هیچ چیز به اندازه سر و صداهای مکرر و خسته‌کننده برای تمرکز حواس زیان بخش نیست. انتخاب محیط مناسب برای تمرکز کامل به دو دلیل اهمیت دارد: نخست اینکه اگر شرایط آرام و راحتی فراهم نباشد، شما تمرکز لازم برای مطالعه مطالب را نخواهید داشت. دیگر اینکه زمانی که شما هر بار خود را در شرایط مادی یکسانی برای مطالعه قرار می‌دهید، بازتابی شرطی از تمرکز را ایجاد می‌کنید. چون ذهن انسان طوری طراحی شده است که هنگامی‌که بدن به طور دائم در شرایط مادی یکسان قرار می‌گیرد، به خودی خود حالتی بیدار، دقیق و متمرکز به خود خواهد گرفت و به نوعی شرطی می‌شود، بنابراین تمرکز حواس بنابر عادت آسانتر می‌شود و بالاخره این نکته را هم خوب به خاطر داشته باشید که «محیطی مساعد برای تمرکز حواس انتخاب کنید و خود را به آن محیط عادت دهید.»

● مرحله دوم
در محیطی که انتخاب کرده‌اید، باید پس از استقرار، علل و عواملی را که موجب تفریح فکر شما می‌شود کنار بگذارید؛ مثلاً جلوی پنجره اتاق قرار نگیرید، یکی به این علت که نور از مقابل دریافت خواهد شد و دیگر اینکه شما از پنجره مناظر یا افرادی را می‌بینید که تمرکز شما را به هم می‌ریزند، محل مطالعه باید از صدای رادیو و تلویزیون و رفت و آمد افراد مصون باشد. به طور کلی می‌توان گفت همواره باید دو اصل زیر را به خوبی به خاطر بسپارید تا به یک تمرکز مطلوب برسید:
۱) انتخاب محیطی مناسب
۲) حذف علل مادی پریشانی حواس

● مرحله سوم
آیا از نظر بدنی در وضع مناسبی برای انجام یک کار فکری هستید؟ اگر شما دچار خستگی مفرط شده‌اید، درصدد تمرکز حواس روی موضوع خاصی برنیایید، زیرا در این شرایط اگر بخواهید تمرکز کنید، بیشتر خود را خسته خواهید کرد.

به کمک جدول زیر وضع بدنی و بهداشتی حافظه خود را علامت گذاری کنید:
ـ تغذیه مناسب با فعالیت فکری
بله خیر
ـ اکسیژن دادن به شش‌ها به طور روزانه و هفتگی
بله خیر
ـ ساعت‌های خواب
طبیعی ناکافی
ـ مصرف توتون یا سیگار
خیر زیاد
ـ خستگی عمومی
بله خیر
اگر سه جواب یا بیشتر در ستون چپ داشته باشید، نمی‌توانید به آسانی به تمرکز خود امیدوار باشید و قبل از اینکه به دنبال تمرکز باشید باید این علل را برطرف کنید.

● مرحله چهارم
حال می‌خواهیم شرایط روانی لازم برای ایجاد تمرکز مفید را مطرح کنیم. اگر شما دو ستون در نظر بگیرید و در سمت راست، موارد و موضوعاتی را که تمرکز روی آنها برایتان سخت نیست نوشته و در سمت چپ موضوعاتی را که تمرکز روی آنها برایتان مشکل است بنویسید و روی این موارد فکر کنید، ثابت می‌شود که تمرکز حواس درباره چیزهایی که به آنها علاقه‌مند هستید آسان و درباره چیزهایی که آنها را دوست ندارید دشوار است. این امر، خود بیانگر این اصل است که عوامل عاطفی و احساسی نقش بسزایی در فرمان دادن یا ندادن به تمرکز دارد. در اینجا ممکن است بگویید گاهی مجبور هستید درباره موضوعات یا دروسی مطالعه کنید که اصلاً برایتان خوشایند نیست. در این موارد باید سعی کنید اطلاع کافی از فایده مطالعه آن موضوعات به دست آورید تا با حسن نیت پذیرفته شوند و دقیقاً درباره انگیزه‌هایی که شما را وادار به انجام این کوشش می‌کند، بررسی کنید؛ دیپلمی‌که می‌خواهید بگیرید؛ پژوهش‌هایی که می‌خواهید به خوبی انجام دهید؛ موقعیت بسیار درخشانی که آرزو دارید به دست آورید؛ یا اینکه دوست دارید مورد تحسین مقامات بالا واقع شوید و به طور خلاصه آنچه که مراد و هدف شما را تشکیل می‌دهد و برای رسیدن به آن به مطالعه با تمرکز بالا می‌پردازید. این تصویر و هدف را باید پیش از شروع به مطالعه به خوبی درک کنید.

● مرحله پنجم
گاهی پیش می‌آید که شما می‌خواهید حواس خود را روی خواندن مطلبی متمرکز کنید.
ولی با وجود کوشش فراوان، پس از خواندن هر جمله، دقت شما منحرف می‌شود و پیشرفتی حاصل نمی‌کنید و پنج، شش بار مجبورید به عقب برگردید و مطالعه مطالب را برای اینکه آنها را به یکدیگر ارتباط دهید، از سر بگیرید. این امر ممکن است ناشی از علل گوناگونی که تا به حال آنها را تجزیه و تحلیل کرده‌اید باشد، ولی ممکن است در نتیجه عامل دیگری نیز باشد، به این معنی که شما پایه شناختی کافی برای قرائت این موضوع را ندارید. به عنوان مثال: اگر شما از کودکی بخواهید یک کتاب فلسفی را بخواند و برای شما بازگو کند. او نمی‌تواند روی مطالب تمرکز کرده و آنچه را خوانده است، بازگو کند چون اطلاعات لازم فلسفی را ندارد، بنابراین به محض خواندن نخستین جمله توجه او به چیز دیگری معطوف می‌شود. این اصل در مورد تمام افراد مصداق دارد. اگر ما به مطالعه موضوعی بپردازیم که نسبت به آن شناخت کافی نداریم، ذهن ما نمی‌تواند همه آنچه را که نوشته شده است بفهمد و آن مطالب از مغز فرار می‌کند به این جهت، هنگامی‌که در متمرکز کردن حواس خود روی قرائت موضوع نسبتاً سختی، احساس دشواری می‌کنید، باید این سؤال را از خود بپرسید که «آیا من شناخت اساسی در مورد موضوع مورد مطالعه دارم یا خیر؟» اگر جواب منفی باشد، بدون تردید باید با خواندن کتاب‌های مقدماتی به رفع این نقیصه بپردازید.
البته گاهی اوقات، ممکن است تمرکز نداشتن به دلیل نوع جمله‌بندی یک کتاب باشد؛ یعنی شما نسبت به آن مطلب، اطلاعات کافی دارید، ولی نویسنده کتاب، واژه‌ها و جمله‌های ثقیل و پر استعاره به کار برده است. شما متوجه معانی آن کلمات نمی‌شوید که در این حالت نیز دقت و توجه به شما به مخاطره می‌افتد و بهتر است برای پی بردن به معانی کلمات به یک واژ‌ه‌نامه مراجعه کنید.

● مرحله ششم
▪ چگونه می‌توانیم مجذوب موضوعی که باید بخوانیم شویم؟
نخست سعی کنید پیشرفت‌هایی را که شما از خواندن یک مطلب کرده‌اید برای خودتان بازگو کنید و از فایده مستقیمی‌ که از مطالعه برای شما حاصل می‌شود مطلع شوید؛ مثلاً با خواندن کتابی مقدماتی در معرفی فلسفه، متوجه می‌شوید که این کتاب به شما کمک می‌کند که بعداً فلان فیلسوف مشهور و آثار او را بهتر بشناسید. سپس برای خود سؤالاتی مطرح بسازید:
برای چه این کتاب نوشته شده است؟ هدف مؤلف از نگارش آن چه بوده است؟ مؤلف آن کیست؟ خلاصه با تجسس در معنی ژرف کتاب یا اثر نویسنده در امر خواندن علاقه بسیار زیادی پیدا خواهید کرد و تمرکز حواس شما در مطالعه آن کتاب آسانتر خواهد شد.
در این باره نباید هرگز از خواندن پیشگفتار و فهرست مطالب غافل شوید. مؤلف در پیشگفتار یا دیباچه کتاب، معمولاً در ضمن چند صفحه سعی می‌کند که به خواننده علت نوشتن کتاب خود و آن چه را که می‌خواهد معرفی کرده یا توضیح دهد و یا ثابت کند، بفهماند. فهرست مطالب نیز به شما نگرشی کلی از کتاب می‌دهد و آن را خلاصه می‌کند. با خواندن و دوباره خواندن مقدمه، علاقه‌مندی شما به کتابی که می‌خواهید بخوانید افزایش می‌یابد. به این دلیل پیش از آنکه بخواهید توجه خود را روی قرائت موضوعی که دارای دشواری اندکی است متمرکز سازید، باید قاعده ششم را مورد توجه قرار دهید یعنی: کوشش کنید که بر علاقه و توجه فوری خود نسبت به کتابی که می‌خوانید بیفزایید. اگر یکی از این شش نکته کلیدی را به عمد یا غیرعمد در نظر نمی‌گیرید، درصدد تمرکز حواس بر نیایید. خلاصه این شش نکته را دوباره یادآوری می‌کنیم:
۱) محیط مطالعه خود را انتخاب کنید.
۲) علل پراکندگی حواس را از میان بردارید.
۳) از نظر بدنی سالم باشید.
۴) هدف خود را درک کنید.
۵) شناخت‌های اساسی را به دست آورید.
۶) علاقه فوری خود را افزایش دهید.
امید است با به کارگیری شش اصل مهم تمرکز، هرگز در خواندن مطالب درسی یا غیر درسی دچار مشکل نشوید و مطالب را به خوبی به خاطر بسپارید و در مواقع لزوم براحتی از آن مطالب بهره گیرید.

روزنامه اطلاعات