« اختلالات اضطرابی »

« اختلالات اضطرابی »

تعریف :

 اضطراب عبارت است از وضعیت غیر طبیعی به صورت احساس نگرانی شدید همراه با علایم جسمی ناشی از پرکاری سیستم اتونوم. اضطراب متفاوت از ترس است که علت شناخته شده ای دارد .

تشخیص نشانه ها و علایم :

علایم و نشانه های اختلالات اضطرابی به دو دسته جسمی و روانی تقسیم می شوند، علایم جسمی شامل لرزش، پرش های عضلانی، احساس لرز، کمردرد، سردرد، تنگی نفس، زود خسته شده، علایم پرکاری اتونوم به صورت برافروختگی یا رنگ پریدگی، طپش قلب، تعرق، دستان سرد، اسهال، خشکی دهان، تکرار ادرار می باشد. علایم روانی شامل احساس ترس، اشکال در تمرکز، بی خوابی، است.

طبقه بندی :

اختلالات اضطرابی حالت هایی هستند که در آن نشانه های روانی و جسمی اضطراب به صورت بارز و مداوم دیده می شود و این نشانه ها را نمی توان به اختلال دیگری نسبت داد. اختلالات اضطرابی به دو دسته تقسیم می شوند. آنهای که نشانه های مداوم دارند ( اختلال اضطراب منتشر ) و آن هایی که به طور دوره ای نشانه دارند. اختلالات اضطرابی دوره ای دو دسته : آنهایی که در موقعیت های خاص ایجاد می شوند ( اختلال اضطرابی فوبیک ) و آن ها که در هر موقعیتی ممکن است بروز کنند ( اختلال پانیک ). اختلال اضطرابی فوبیک به فوبیای ساده، فوبیای اجتماعی، و آگورافوبیا طبقه بندی می شود.

اختلال اضطراب منتشر :

فردی که به اختلال اضطراب منتشر مبتلا است، ظاهر مشخصی دارد. چهره نگران، پیشانی پرچین و چروک، وضعیت پرتنش، بی قرار، و گاهی دچار لرزش، پوست رنگ پریده و غالباً دچار تعریق ( به ویژه در دست و پا وزیر بغل ) از مشخصه های بیکاری است. آمادگی فرد برای گریه، که گاهی به غلط تشخیص بیمناک دارد. سردرد به طور مشخصی به شکل انقباضی یا فشاری است و معمولاً به صورت دوطرفه در جلو یا پشت سر می باشد. درد، به ویژه در ناحیه پشت و نشانه ها، یک شکایت شایع دیگر است خواب هم به طرز مشخصی دچار اختلال می گردد. وقتی به رختخواب می روند، بیدار و نگران در بستر دراز می کشند؛ در نهایت هم که به خواب می روند، به طور متناوب بیدار می شوند. اغلب خواب های ناخوشایند می بینند؛ بعضی اوقات دچار وحشت شبانه می شوند و ناگهان با ترس شدید از خواب می پرند گاهی کابوسی را که دیده اند به خاطر می آورند و گاهی هم نمی توانند علت این همه ترس چیست.

شیوع :

اختلال اضطراب منتشر تقریباً 50 مورد در هر 1000 نفر اتفاق می افتد. شیوع آن در زنان نسبت به میزان اندکی بیشتر است. این اختلال در میان بیماران دارای نشانه های روان شناختی در مراقبت های اولیه به وفور دیده می شود.

درمان :

بیماران دچار اختلال اضطراب منتشر اغلب تحت درمان با بنزودیازپین ها قرار می گیرند. هر چند با این درمان بیماران بهبود می یابند، بسیاری از آنها با قطع درمان دچار عود می شوند و در صورت مصرف طولانی مدت ممکن است وابستگی به وجود آید. داروهای ضدافسردگی و سه حلقه ای و SSRI علاوه بر اثرات ضد افسردگی، ضداضطراب هم هستند و وابستگی ایجاد نمی کنند. هر چند اثر بلندمدت این داروها ضد اضطراب است، اما در ابتدای مصرف ممکن است اضطراب را افزایش دهند، به همین علت آن ها را با احتیاط شروع می نمایند.

اختلالات اضطرابی فوبیک :

نشانه های اختلال اضطرابی فوبیک همانند نشانه های اختلال اضطراب منتشر است، اما در موقعیت های خاصی بروز می کنند. اختلالات فوبیک دو ویژگی مشخص دیگر نیز دارند : اجتناب از شرایطی که باعث شروع اضطراب می شوند و اضطراب پیشایند که در مواقع احتمال برخورد با آن شرایط بروز می کند. شرایطی که باعث شروع اضطراب می شوند عبارتند از : موقعیتهایی مثل مکان های شلوغ، موجودات زنده مثل عنکبوت و پدیده های طبیعی مثل رعد و برق. به علت اهداف بالینی، می بایشت با سه گروه اصلی از اختلالات فوبیک آشنا بود : فوبیای ساده، فوبیای اجتماعی آگورافوبیا.

فوبیای ساده :

فردی که به فوبیای ساده مبتلا است، در حضور موقعیت یا موردی خاص یا هنگامی که انتظار برخورد با آن موقعیت را دارد، دچار اضطراب نامناسبی می شود و تمایل به اجتناب از آن مورد یا موقعیت را دارد. مثلاً شخصی که از طوفان می ترسد، حتی هنگامی که ابرهای سیاه ظاهر می شوند که احتمال دارد مقدمه طوفان باشند، ممکن است بسیار مضطرب شود.

· فوبیا از خون تزریق و آسیب : این فوبیا با فوبیاهای ساده دیگر از این جهت متفاوتند که به جای واکنش معمول سمپاتیک نوعی پاسخ وازوواگال شدید ایجاد می کنند غش کردن در این فوبیاها پدیده شایعی است.

· فوبیا از اقدام دندان پزشکی : تقریباً 5درصد از بزرگسالان ترس خاصی از اینگونه اقدامات دارند و گاهی آن قدر شدید می شود که از هر گونه اقدام دندان پزشکی اجتناب می کنند، به طوری که دندان ها به پوسیدگی وخیمی مبتلا می شوند.

· فوبیا از ادرار کردن : افراد دچار این فوبیا هنگامی که می خواهند در توالت های عمومی ادرار کنند دچار اضطراب می شوند. عده ی دیگری وقتی دور از خانه هستند به طور مکرر نیاز به دفع ادرار پیدا می کنند، ترس از بی اختیاری شدن دارند و زندگی خود را طوری ترتیب می دهند که هرگز از توالت های عمومی دور نباشند. بعضی از بیماران هم دچار نشانه های مشابهی در مورد دفع مدفوع می شوند.

· فوبیا از استفراغ : افراد دچار این نوع فوبیا از این می ترسد که در اماکن عمومی مثل اتوبوس یا قطار دچار استفراغ شوند، یا ترس از این دارند که دیگران این کار را انجام دهند.

· از ذهن بعضی از افراد مکرراً افکار ترسناکی می گذرد مبنی بر اینکه ممکن است سرطان یا بیماری های وخیم دیگر داشته باشند. این ترس ها نوعی علائم خودبیمارانگاری هستند.

· شیوع : فوبیای ساده شایع اند اما اندکی از مردم به دنبال درمان هستند. شیوع یک ساله تقریباً 100 مورد در 1000 نفر است.