بررسی اثربخشی روش حل مسئله در کاهش علائم اختلال کمبود توجه / بیش فعالی کودکان دبستانی پسر پایه پنجم
چکیده
اختلال کمبود توجه / بیش فعالی از اختلالات نسبتاً شایع دوران کودکی می‌باشد. این اختلال با سه ویژگی، بی‌توجهی، تکانش‌وری و فزون‌کنشی موجب بروز مشکلاتی برای کودکان مبتلا و والدین آنها می‌گردد. بمنظور درمان این مشکلات از روشهای مختلف روانپزشکی و روانشناختی استفاده شده است. پژوهش حاضر به بررسی اثربخشی آموزش روش حل مسئله در کاهش میزان علائم اختلال کمبود توجه / بیش فعالی کودکان دبستانی می‌پردازد. با استفاده از روش نمونه‌گیری چندمرحله‌ای، پنج مدرسه ابتدایی پسرانه از بین 30 مدرسه پسرانه ابتدایی شهر ایلام انتخاب و سپس 28 دانش‌آموز که براساس پرسشنامة علائم مرضی کودک (CSI-4) (فرم والدین و معلم) و ملاکهای ویرایش چهارم راهنمای تشخیص و آماری اختلالات روانی (DSM-IV) دارای اختلال کمبود توجه/بیش فعالی تشخیص داده شدند و به طور تصادفی در دو گروه آموزش حل مسئله و گروه گواه قرار گرفتند. کودکان گروه آموزش حل مسئله به مدت 10 جلسة 30 تا 40 دقیقه‌ای بااستفاده از روش دیویسون و گلدفرید؛ و هاوتون و همکاران مورد آموزش قرار گرفتند و در مورد گروه گواه هیچگونه مداخلة درمانی انجام نپذیرفت.
مجدداً تکمیل پرسشنامة علائم مرضی کودکان توسط والدین و معلمان یک هفته بعد از درمان (مرحله پس آزمون) و سه هفته پس از درمان (مرحله پیگیری) انجام پذیرفت.
اطلاعات بدست آمده از معلم و والدین در سه مرحله (قبل از درمان، پس از درمان و پیگیری) با استفاده از تحلیل واریانس چند متغیره مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
نتایج نشان داد در مرحله پس آزمون تفاوت دو گروه آموزش حل مسئله و گواه در نمرات شدت مجموع علائم اختلال کمبود توجه / بیش فعالی و همچنین نمرات شدت علائم کمبود توجه و شدت علائم بیش فعالی به طور جداگانه براساس ارزیابی والد و معلم معنی‌دار بود (05/0> P).
همچنین نتایج نشان داد در مرحله پیگیری تفاوت دو گروه در نمرات شدت علائم بیش فعالی براساس ارزیابی والد و معلم و در نمرات شدت مجموع علائم اختلال کمبود توجه / بیش فعالی و شدت علائم کمبود توجه براساس ارزیابی والد معنادار است. (05/0> P).
براساس یافته‌های پژوهش حاضر می‌توان اینگونه نتیجه‌گیری کرد که روش حل مسئله بعنوان یکی از روشهای درمان شناختی – رفتاری در درمان اختلال کمبود توجه / بیش فعالی کودکان مؤثر است.
بررسی اثربخشی روش حل مسئله در کاهش علائم اختلال کمبود توجه / بیش فعالی کودکان دبستانی پسر پایه پنجم
چکیده
اختلال کمبود توجه / بیش فعالی از اختلالات نسبتاً شایع دوران کودکی می‌باشد. این اختلال با سه ویژگی، بی‌توجهی، تکانش‌وری و فزون‌کنشی موجب بروز مشکلاتی برای کودکان مبتلا و والدین آنها می‌گردد. بمنظور درمان این مشکلات از روشهای مختلف روانپزشکی و روانشناختی استفاده شده است. پژوهش حاضر به بررسی اثربخشی آموزش روش حل مسئله در کاهش میزان علائم اختلال کمبود توجه / بیش فعالی کودکان دبستانی می‌پردازد. با استفاده از روش نمونه‌گیری چندمرحله‌ای، پنج مدرسه ابتدایی پسرانه از بین 30 مدرسه پسرانه ابتدایی شهر ایلام انتخاب و سپس 28 دانش‌آموز که براساس پرسشنامة علائم مرضی کودک (CSI-4) (فرم والدین و معلم) و ملاکهای ویرایش چهارم راهنمای تشخیص و آماری اختلالات روانی (DSM-IV) دارای اختلال کمبود توجه/بیش فعالی تشخیص داده شدند و به طور تصادفی در دو گروه آموزش حل مسئله و گروه گواه قرار گرفتند. کودکان گروه آموزش حل مسئله به مدت 10 جلسة 30 تا 40 دقیقه‌ای بااستفاده از روش دیویسون و گلدفرید؛ و هاوتون و همکاران مورد آموزش قرار گرفتند و در مورد گروه گواه هیچگونه مداخلة درمانی انجام نپذیرفت.
مجدداً تکمیل پرسشنامة علائم مرضی کودکان توسط والدین و معلمان یک هفته بعد از درمان (مرحله پس آزمون) و سه هفته پس از درمان (مرحله پیگیری) انجام پذیرفت.
اطلاعات بدست آمده از معلم و والدین در سه مرحله (قبل از درمان، پس از درمان و پیگیری) با استفاده از تحلیل واریانس چند متغیره مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
نتایج نشان داد در مرحله پس آزمون تفاوت دو گروه آموزش حل مسئله و گواه در نمرات شدت مجموع علائم اختلال کمبود توجه / بیش فعالی و همچنین نمرات شدت علائم کمبود توجه و شدت علائم بیش فعالی به طور جداگانه براساس ارزیابی والد و معلم معنی‌دار بود (05/0> P).
همچنین نتایج نشان داد در مرحله پیگیری تفاوت دو گروه در نمرات شدت علائم بیش فعالی براساس ارزیابی والد و معلم و در نمرات شدت مجموع علائم اختلال کمبود توجه / بیش فعالی و شدت علائم کمبود توجه براساس ارزیابی والد معنادار است. (05/0> P).
براساس یافته‌های پژوهش حاضر می‌توان اینگونه نتیجه‌گیری کرد که روش حل مسئله بعنوان یکی از روشهای درمان شناختی – رفتاری در درمان اختلال کمبود توجه / بیش فعالی کودکان مؤثر است.