اختلالات اضطرابی چیست؟
اضطراب اصطلاحی برای بیان احساسات عادی است که مردم هنگام مواجهه شدن با ترس، خطر، یا تحت فشار ها آنرا به کار می برند.افرادی که دچار اضطراب هستند لزوما آشفته، ناراحت، عصبی و هیجان زده می شوند.
مضطرب بودن می تواند به دلیل تجربیات زندگی مثل: از دست دادن شغل، شکست در ارتباطات، بیماری های خطرناک، حوادث جدی، و از دست دادن عزیزان به وجود آید .مضطرب بودن در این مواقع درست است و معمولا ما برای مدت کوتاهی احساس اضطراب می کنیم.
از آنجاییکه مضطرب بودن بعضا عمومیت میداشته باشد لهیذا درک و دانستن تفاوت موجود بین احساس اضطراب صحیح مرتبط با شرایط و علایم و عوارض اختلال اضطرابی بسیار مهم است.
اختلالات اضطرابی تنها یکمریضی نیست، بلکه گروهی از بیماری های می باشد که مشخصه ی همه ی آن ها احساس مداوم اضطراب زیاد، ناراحتی بیش از حد وتند مزاجی می باشد.
معمولا زمانی می توان تشخیص داد که فردی مبتلا به اختلالات اضطرابی است که این اختلالات در فرد به حد نهایت رسیده ، با کارهای روزمره ی وی تداخل پیدا کرده و مانع وی از انجام وظایف روزانه اش گردد.
اختلالات اضطرابی رایج ترین شکل بیماری دماغی می باشد، و در هر زمان یک نفر از هربیست نفر تحت تاثیر این بیماری است . این تکلیف اغلب در دوران نوجوانی(بلوغ) شروع می شود، ولی در بعضی مواقع این بیماری در دوران کودکی و یا میانسالی نیز آغاز می گردد. زنان بیش تر از مردان به اختلالات اضطرابی مبتلا می گردند.
اختلالات اضطرابی به طور ناگهانی و بدون هیچ دلیل مشخصی بروز می نمایند. این اختلالات معمولا با احساسات فیزیکی مفرط(بیش از حد)مثل؛ تنگی نفس و تپش قلب همراه است. سایر نشانه ها ی این تکلیف عبارتند از: عرق کردن، لرزش و احساس خفگی، حالت تهوع، دل آشوبی، سرگیجه، سوزن سوزن شدن، از دست دادن تعادل و در انتظار اتفاق بدی بودن.
اختلالات اضطرابی بر روی نحوه تفکر، احساسات، و روش های فردی تاثیر می گذارد اگر این تکلیف تداوی نگردد ممکن است منجر به پریشانی قابل توجه و اختلال در زندگی فرد شود. خوشبختانه، تداوی ا ضطراب معمولا موفقیت آمیز است.
نمونه های اصلی اختلال اضطرابی چیست؟
نمونه های مختلفی از اختلالات اضطرابی وجود دارد:
اختلال اضطرابی کلی تعمیم یافته
مشخصه ی اختلال اضطرابی کلی تعمیم یافته عبارتست از نگرانی بیش از حد، غیر قابل کنترل و غیر واقعی در مورد وقایع و اتفاقات روزانه مثل: سلامت خانواده، دوستان، مسایل مالی و یا شغل.
افراد مبتلا به این نوع اختلال به طور مداوم و غیر منطقی در مورد راه های صدمه رساندن به خود و یا عزیزان خود فکر می کنند، و این نگرانی با احساس بیم و هراس مداوم همراه است.
(agoraphobia) اختلال هراس توام یا بدون ترس از نواحی باز و اماکن عمومی
افرادی که از این اختلال به عذاب می باشند معمولا حملات هراس بسیار شدید را در شرایطی که برای اغلب مردم ترسناک نمی باشد،خوفناک می بندارند. این حمله ها با عوارض فیزیکی ناخوشایندی مثل اضطراب و یا احساساتی شبیه حمله قلبی همراه هستند. هم چنین ترس از "دیوانگی"، یا حمله قلبی منجر به مرگ و یا از دست دادن کنترل کلی نیز می شود.
این هراس ها سبب می شود که بعضی از مردم نوعی از ترس مرضی از نواحی باز و اماکن عمومی را که به میزان زیادی با زندگی روزمره یک اختلال خاص و مشخص نمی (agoraphobia) ی آن ها تداخل می کند، در دل راه دهند. ترس مرضی از نواحی باز و اماکن عمومی باشد، بلکه جزیی ازاختلالات اضطرابی می باشد که مشخصه ها ی آن ترس از مکان ها و شرایطی می باشد که ممکن فراراز آن ها دشواباشد و یا ترس از عدم وجود کمک در زمانی که نیاز به کمک است.
افرادی که مبتلا به ترس مرضی از نواحی باز و عمومی هستند بیشتر اوقات ترس و هراس را در یک سلسله از مکان ها و موقعیت های کلیشه ای مثل سوپرمارکت ها، فروشگاه های بزرگ، همه نوع مکان های شلوغ، مکان های محدود و سر بسته، وسایل حمل و نقل عمومی،لفت ها و بزرگراه ها را در دل می بروراند.
افرادی که مبتلا به ترس مرضی از نواحی باز و اماکن عمومی هستند ممکن است از همراهی با افراد مورد اطمینان مثل همسر، دوست، حیوان خانگی و یا اشیای مورد اطمینان مثل دارویی که با خود حمل می کنند، احساس آرامش نمایند.
هراس های خاص
به ترس های بیش از حد در مورد اشیا و یا موقعیت های خاصی که با (phobia) هر فردی یک سلسله ترس های غیرمنطقی دارد، اما هراس زندگی شخصی فرد تداخل پیدا می کند، اطلاق می گردد. ممکن است که این موارد شامل ترس از ارتفاع، آب، سگ، مکان های سربسته، مار و عنکبوت باشد.
افرادی آه با یک هراس و واهمه مشخص(phobia) میداشته باشند در زمان عدم حضور عامل دلهره آمیز، آرامش دارند. اگرچه، درزما نی که با عامل و یا موقعیت ایجاد کننده ی ترس روبه رو می گردند، دچار اضطراب بیش از حد شده و از حمله های سرسام کننده رنج می برند.
افرادی که تحت تاثیر این گونه هراس ها قراردارند جهت دوری مواجه شدن با موقعیت های که آنان را مجبور به رویا رویی با موقعیت دلهره آور و یا شی ترسناک می سازد، دست به هر کاری می زنند. .
هراس از اجتماع
هراس از اجتماع یک ترس بسیار شدید و مداوم از موقعیت های اجتماعی واجرا‘یوی می باشد. افرادی که مبتلا به این مشکل می باشند از اینکه توسط مردم مورد بررسی قرار بگیرند و به طرز منفی روی آنان قضاوت شود، می ترسند.هراس از اجتماع به طور موثری با زندگی فردی تداخل پیدا می کند، چون این افراد باید از رو یا رویی با موقعیت های اجتماعی بگریزند و یا اضطراب و دلهره ی بیش از حد آن ها را تحمل نمایند. آنها ممکن است توانایی انجام کارهای که از دست شان بر می آیدىر مقابل دیگران
به شکل محدود ترداشته باشد، مثل:
خوردن، حرف زدن، آشامیدن و یا نوشتن ، و یا از تماس با دیگران اجتناب نمایند.
روان رنجوری وسواسی فکری- عملی
این اختلال اضطرابی که با افکار ناخواسته ی مداوم همراه می باشد، منجر به عملکرد تشریفاتی و دقیق در جهت کوشش برای کنترل و یا دور ساختن تفکرات مداوم می گردد.
این تشریفات و آداب معمولا باعث اتلاف وقت شده و به میزان بیش از حد با زندگی روزانه فرد تداخل پیدا می کند. به عنوان مثال مردم ممکن است که به طور مداوم دست خود را بشویند، چندین بار دروازه را جهت قفل بودن و یا اجاق گاز را جهت خاموش بودن بررسی نمایند و یا اینکه از یک سلسله طرزالعمل هاو مقررات خشک پیروی نمایند.
افرادی که مبتلا به روان رنجوری وسواسی فکری- عملی می باشند، اغلب دچار احساس شرمساری مزمن هستند و این آداب و رفتار خود را از دیگران و سایر اعضای خانواده پنهان می کنند.
اختلال فشار های روانی از یک سانحه (PTSD)
افرادی که شاهد حوادث ناگوار عمده مثل: جنگ،شکنجه، تصادف رانندگی، آتش سوزی، خشونت های شخصی بوده اند، ممکن است حتی بعد از پایان و اتمام حادثه احساس ترس و وحشت داشته باشند. ولی لزوما تمامی افرادی که حوادث ناگواری را در زندگی خوددیده اند دجار اختلال های روانی پس از سانحه (PTSD)نخواهندشد.
افرادی که دچار اختلال فشار های روانی پس از سانحه
افرادی که دچار اختلال فشار های روانی پس از سانحه (PTSD) هستند به طور مداوم و مکرر حوادث ناگواری را که برای آن ها اتفاق افتاده از طریق یاد آوری ناخودآگاه و اندوهناک مثل کابوس ها و یاد آوری دوباره ی آن ها زنده نگه می دارند. یاد آوری دوباره خاطرات اغلب از طریق مسایل کم اهمیتی که با تجربیات ما مرتبط می باشند به یاد فرد می آیند و منجر به سعی و تلاش فرد در دوری و اجتناب از آن ها می شود یکی از مشخصه های اختلال فشار های روانی پس از سانحه(PTSD) احساس رخوت و کرختی می باشد..
بروزهمزمان مشکلات صحت دماغی:
افرادی که به یک نوع اختلال اضطرابی مبتلا هستند، بیش تر از سایرین در معرض ابتلا به تشوشات عصبی افسردگی می باشند.
استفاده از مشروبات الکلی و سایر مواد مخدر مضرهمزمان با اضطراب رخ می دهد. و این مورد تداوی را پیچیده تر می سازد، و کنترل موثر در استفاده از مشروبات الکلی و سایر مواد مخدر مهم است.
چه عواملی سبب بروز اختلالات اضطرابی می گردد؟
عوامل زیاد مرتبط به هم موجود اند که با اختلالات اضطرابی وابستگی دارند. دلایل هر نوع اختلال خاص متفاوت بوده همیشه تشخیص دلیل و علت تکلیف در هر مورد کار آسانی نمی باشد.
عوامل ژنتیکی(ارثی(
این نکته به خوبی اثبات شده است که تمایل ابتلا به تکلیف اختلالات اضطرابی در بین افراد یک خانواده ارثی می باشد. این مورد
مشابه با با استعداد و آمادکی فرد در ابتلا به سایر بیماری ها مثل تکلیف (دیابت) و امراض قلبی می باشد. هم چنین افراد ممکن است که بعضیاز واکنش های اضطرابی را از والدین و یا سایر اعضای خانوادهُ خود فرا گیرند..
خلق و خو )فطرت(
افرادی که دارای خلق و خوی خاص می باشند، به آسانی تحریک و یا غمگین می شوند، بسیار حساس و زودرنج هستند، بیش تر از سایرین در معرض ابتلا به اختلالات اضطرابی می باشند.
افرادی که در دوران کودکی مورد امر و نهی قرار گرفته، و یا خجالتی بوده اند بیش تر از سایرین در معرض ابتلا به اختلالات اضطرابی خاص مثل هراس از اجتماع قرار دارند.
واکنش های آموخته شده
ممکن است که بعضی از مردم حین مواجهه شدن با موقعیت ها، افراد، و یا اشیا یی که سبب ایجاد ناراحتی و یا احساس اضطراب می شود، واکنش هایی مضطربانه را از خود نشان دهند. این عکس العمل ها ممکن است در هنگام رویا رویی و فکر کردن در مورد آن موقعیت، فرد، و یا شی نیز فعال گردد.
فشار روانی (استرس)
تجربیات استرس آور زندگی معمولا با پیشرفت و مبتلا شدن به بعضی از اختلالات روانی، خصوصا اختلال استرس، پس از سانحه
(PTSD) همراه می باشد.
چه روش های تداوی در دسترس است؟
اختلالات اضطرابی را می توان به طور موثری تداوی نمود. اگر چه هر نوع اختلال خاص دارای مشخصه های خاص خود است ولی بیش تر آن ها به روان درمانی و یا دارو جواب می دهند.
اغلب ، تداوی های دوگانه یعنی استفاده همزمان از دارو و روان در مانی نتایج بهتری در مدت طولانی داده است
روش های تداوی موثر در درمان اختلالات اضطرابی به شرح زیر است.
هدف تغییر طرح های تفکری، کرداری و اعتقادی است که ممکن است . (CBT) • روان درمانی، مثل:درمان کردار شناخته شده مریض سبب تحریک و وخیم تر شدن اضطراب گردد. این تداوی ممکن است با درگیر ساختن تدریجی فرد با موقعیتی که سبب بدتر شدن اضطرابش می شود، همراه باشد.
تنظیم اضطراب و روش های آرامش هیجان:
• قرص های ضد تشوشات عصبی( افسردگی) نقش مهمی را در تداوی بعضی از انواع اختلالات اضطرابی و هم جنین تداوی تشویشان عصبی(افسردگی) ناشی از این اختلالات اضطرابی ایفا می کند.
مشخص بر روی سیستم های فرستنده های عصبی موجود در مغز اثر می گذارند، مفید بعضی مواقع دارو های ضد افسردگی که به طور هستند. داروها اختلالات اضطرابی را تداوی نمی کنند ولی داروهاقادرند که بعضی از عوارض این تکلیف را تا زمانی که شخص روان درمانی خود را شروع می کند، تحت کنترل در آورد.
اغلب اعضای خانواده و دوستان فردی که دارای اختلالات اضطرابی می باشند، دچارپریشانی و اندوه می گردند. حمایت و آموزش همراه با درک و شناخت اجتماعی بهتر بخش مهمی از تداوی را شامل می شود.