زیبایی خدادادی و بهره های شیطانی

زیبایی خدادادی و بهره های شیطانی
کسانی که بی مهابا زیبایی هایی که خداوند متعال در اختیار آنان قرار داده است را آویزه دست شیطان می کنند بدانند که که بزودی باید تاوان این گستاخی را بپردازند.
چشم
انسان فطرتا گرایش به زیبایی دارد و به آن جذب می شود و افرادی که دارای این خصیصه هستند خواه ناخواه مورد توجه واقع شده و دیگران به آنان اشتیاق پیدا می کنند.
زیبایی از نعمت های ویژه ای است که جلوه و نمود آن بیشتر از بسیاری از نعمت های آشکار و پنهان الهی است. این نعمت الهی در نگاه اوّل ممکن است تنها یک نعمت صرفاً ظاهری به حساب آید. امّا باید توجه داشت که در ورای این ظاهر زیبا، جمال باطنی نیز وجود دارد.
رسول گرامی اسلام صلی الله علیه و آله و سلم می فرمایند: از زیبارویان پیوسته طلب خیر کنید، زیرا زیبایی صورت نشانه آن است که افعال آنها هم نیکو باشد و در بعضی از فرمایشات اهل بیت علیهم السّلام این نعمت را یکی از مؤلفه های کمال فردی معرفی شده است. امام صادق علیه السّلام : هر کس این سه خصلت را دارد، فردی کامل است. 1ـ عقل 2ـ زیبایی و 3ـ نیکو سخن گفتن.( تخف العقول ص 303)
پس نگاه یک سویه به این عنایت الهی و توجه به بعد ظاهری آن، در بسیاری موارد به کبر و خودپسندی منجر می شود. و در حقیقت آفت این نعمت همین بالیدن به خویشتن و فراموشی صاحب نعمت و خالق است. در این باره به سخنان گهرباری از نبی گرامی اسلام صلی الله علیه و آله توجه نمائید.
ما به علت اینکه در دنیا صاحبان نعمت و قدرت هستیم، اگر معادی هم باشد به همین دلیل که در دنیا به ما داده اند، در آخرت هم بهره مند خواهیم شد. خصوصیاتی در خود ما بوده که این ها را به ما داده اند
1ـ رسول گرامی صلی الله علیه و آله و سلم به امیرالمؤمنین علی علیه السّلام می فرمایند : .... آسیب زیبایی ، بالیدن به خود است ... ( تحف العقول ، ص 21 )
2ـ رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم می فرمایند: آفت جمال و نیکوی ، تکبّر ورزیدن است.( اسرار التوحید ، ص 465 )
3ـ پیامبر گرامی اسلام صلی الله علیه و آله و سلم فرموده اند: آفت جمال، تکبّر و خوش آمدن از خویش است.( نزهة النواظر ، ص 80
تکبّر عبارت است از عصیان در برابر نعمتی که به تو داده شده و آن را حقّ خویش می دانی که اگر ما عزیز نبودیم ، اینها را به ما نمی دادند. به همین دلیل است که بعضی از اهل قدرت می گویند: « وَلَئِن رُّجِعْتُ إِلَى رَبِّی إِنَّ لِی عِندَهُ لَلْحُسْنَى»( فصلت 50 ) ما به علت اینکه در دنیا صاحبان نعمت و قدرت هستیم، اگر معادی هم باشد به همین دلیل که در دنیا به ما داده اند، در آخرت هم بهره مند خواهیم شد. خصوصیاتی در خود ما بوده که این ها را به ما داده اند.
برای درمان این آفت بزرگ لازم است به دو نکته توجه داشته باشیم ؛

زندگی با چشم‌های بسته (1)
الف ـ کبر از آنجا آغاز می شود که خیال می کنیم آنچه به ما داده اند ملاک افتخار ماست. چیزهایی در ما بوده و باید همه چیز به ما وابسته باشد. ما بزرگ بوده ایم. امّا اگر بدانیم که ما فقیر مطلق هستیم و هرچه هست ( از اصل وجود تا تمامی نعمت ها ) از اوست دیگر جایی برای خودپسندی باقی نمی ماند. «یَا أَیُّهَا النَّاسُ أَنتُمُ الْفُقَرَاء إِلَى اللَّهِ وَاللَّهُ هُوَ الْغَنِیُّ الْحَمِیدُ »( 15 فاطر ) ای مردم، شمائید که به خدا نیازمندید، و خداست که بی نیاز است و کارهایش همه پسندیده و زیباست.
ب ـ این دنیا براساس بیهودگی خلق نشده است و تمامی زوایای این خلقت عظیم بر پایه حکمت خالق آن بناشده است. پس قطعاً در مقابل هر نعمتی که داده شده، مسئولیت و پرسشی خوابیده است. «ثُمَّ لَتُسْأَلُنَّ یَوْمَئِذٍ عَنِ النَّعِیمِ ».( تکاثر 8 ) سپس آن روز که دوزخ را بنگرید، درباره هر نعمتی که به شما ارزانی شده است از شما سؤال خواهد شد.
پس این نعمت از پروردگار متعال بریده نشده و به ما هم برنگشته است بلکه نعمت ها مال اوست و به او هم برمی گردد و ما تنها حاملان آنها هستیم که باید این بار امانت را به جای خود برگردانیم. با این توجّهات دیگر کبری نمی ماند .
بنابراین وظیفه خوبرویان این است که از آفت این نعمت غافل نشوند تا دچار کبر و خودپسندی نگردند و تلاش برای بجاآوردن صحیح و کامل مسئولیتی باشند که در مقابل این نعمت وجود دارد. که آن مسئولیت حیاء و عفت است. مولا امیرالمؤمنین علیه السّلام می فرمایند: زکاة الجمال العفاف (تضنیف غرر الحکم ، ص 105 و مستدرک الوسایل ج 7 ص 46 )
این زیبایی به ویژه برای زنان سرمایه است و طبیعت هر سرمایه ای آن است که از یک سو سودمند و از سوی دیگر، فسادانگیز است که در حقیقت، لطافت و زیبایی و جوانی با عفت پیشگی ماندگار می شود
حیاء و عفت از تمامی انسان ها نیکو و لازم است و از زیبارویان نیکوتر و لازم تر و در روایات آن را وسیله رسیدن به هر زیبایی دانسته اند
امام علی علیه السّلام می فرمایند : حیاء وسیله رسیدن به هر زیبایی است.( تحف العقول ، 79 ) در نتیجه فردی که از چهره ای زیبا برخوردار است از یک طرف برای رسیدن به زیبایی ها لازم است به رعایت عفّت بپردازند. و از سوی دیگر برای حفظ حریم خود و دیگران، حیاء را سرلوحه کارهای خویش قرار بدهد. پرواضح است اگر این افراد بخواهند، می توانند با دام چهره زیبای خود، بسیاری از زندگیها را به راحتی بهم زده و ردّ پایی از خود در دلها و ذهنها باقی بگذارند که آثار شوم این امر، هم در دنیا و هم در آخرت دامن گیر وی خواهد شد.
شکر این نعمت این است که آنرا در مسیر جلب انسان ها و هدایت ایشان به سوی خداوند قرار دهید. انبیای الهی زیبا بودند و این موضوع باعث توجه و عشق انسان ها به ایشان بوده است و همین علاقه مندی زمینه و ابزار مهمی برای هدایت مردم به شمار می رفته است. خدای متعال اگر انبیای خویش را از میان افراد زشت انتخاب می کرد آنها نمی توانستند این تأثیر را داشته باشند و مردم به آنها اقبال لازم را نشان نمی دادند. شما حساب کنید مردم سخن خوب را از فرد زشت منظر بهتر می پذیرند یا از فرد زیبا. کسی که زیبا است بهتر می تواند در دلها اثر بگذارد و رفتار و گفتار او می تواند مایه هدایت باشد.
همانطور که شاهدیم که نوجوانان و جوانان هنر پیشه های خوش سیما را الگویی برای خود قرار می دهند و در هر زمینه ای سعی در تقلید از ایشان دارند .

کودک چشم
اما افسوس که بسیاری از آنان به زیبای جمال خود غره گشته و اصلا متوجه نقش تأثیر گذار خود در جامعه نیستند و مسؤلیت سنگین خود را در مقابل نعمتی که به آن ها داده شده است را نادیده می گیرند .
بسیاری از زیبا رویان راه به بیراهه می روند و مستند از توجهات اطرافیان و غافلند از قیامت ای کاش نمی گذاشتند در سایه ی کبر و غرور سیرت زیبایشان به زشتی گناه آلوده شده و تباه شود .
این زیبایی به ویژه برای زنان سرمایه است و طبیعت هر سرمایه ای آن است که از یک سو سودمند و از سوی دیگر، فسادانگیز است که در حقیقت، لطافت و زیبایی و جوانی با عفت پیشگی ماندگار می شود.
روح عفاف، کنترل کننده رفتار و متانت است که با حیا زیباتر می شود. خداوند در قرآن، دختران شعیب را نمادی از عفاف معرفی می کند و عفت ورزی آنان را با واژه «تَمْشی عَلَی اسْتِحیاءٍ، حرکت و راه رفتن او در کمال حیا و عفت»، بیان می دارد و نجابت آنان را به دلیل نوع راه رفتنشان در حضور حضرت موسی تحسین می کند.
دختر شعیب در بازگشت به پدر گفت: پدر، او (حضرت موسی) را به خدمت گیر که او خدمتگزاری نیرومند و امانتدار است.
حضرت شعیب گفت: نیروی وی را به کشیدن دلوها شناختم، ولی امانتداری او را چگونه شناختی؟
کسانی که بی مهابا زیبایی هایی که خداوند متعال در اختیار آنان قرار داده است را آویزه دست شیطان می کنند بدانند که که بزودی باید تاوان این گستاخی را بپردازند
دختر گفت: موسی در بازگشت گفت: راه را به من نشان بده و خودت از پشت سر بیا، زیرا ما آل یعقوب به پشت زنان نظر نمی افکنیم. بدین گونه او به خاطر پرواپیشگی، به امانتداری شناخته شد.
بهره گیری منحرف و مخدوش از «زیبایی و جمال نیکو» به عنوان بهترین موهبت الهی، کفران نعمتی است که از فرجام آن باید ترسید .
کسانی که بی مهابا زیبایی هایی که خداوند متعال در اختیار آنان قرار داده است را آویزه دست شیطان می کنند بدانند که بزودی باید تاوان این گستاخی را بپردازند.

یک حکایت جالب
مولوی در دفتر پنجم مثنوی، در این باره حکایتی چنین دارد: «روزی حکیمی برای گشت و گذار روانه صحرا شد و در آن دشت جان افزا، طاووسی را دید که پرهای خود را می کَند. حکیم که از کار او تعجب کرده بود، دلیل این امر را می پرسد و می افزاید: چگونه راضی می شوی که چنین زیورهای زیبایی را از خود دور کنی و روی خاک بریزی؟! هیچ می دانی که حافظان و قاریان قرآن، پرهای تو را میان قرآن کریم می نهند و مردم برای پرهای تو ارزش فراوانی قائل می شوند؟ طاووس در پاسخ می گوید: ای حکیم! هیچ می دانی که به خاطر همین پرهای زیبا و رنگارنگ، چه بلاها که از سوی مردمان به من می رسد و بر اثر طمع آنها، چه گرفتاری ها که در من پدید آمده است».
ای بسا صیاد بی رحمت مدام * بهر این پرها نهد هر سُوم دام
چند تیرانداز بهر بال ها * تیر سوی من کشد اندر هوا
از این حکایت می توان استفاده کرد که نعمت های دنیوی، ارزش دل بستگی ندارد و حتی نمی توان به جذاب ترینِ این نعمت ها که زیبایی است، بالید و فخر فروخت؛ زیرا نعمت زیبایی به طور طبیعی سبب «طمع ورزی» دیگران می شود و مشکلات فراوانی را برای شخص در پی خواهد داشت.

مولانا در مثنوی خویش چنین می سراید:
دشمن طاووس آمد پرّ او * ای بسا شه را بکشته فرّ او
گفت من آن آهُوَم کز ناف من * ریخت این صیاد، خون صاف من
ای من آن روباه صحرا کز کمین * سر بریدندش برای پوستین
ای من آن پیلی که زخم پیل بان * ریخت خونم از برای استخوان

منابع : وبلاگ آموزه
سایت تابناک
وبلاگ جام ادب
تبیان

با چشم‌هایی باز اینترنتی شوید

با چشم‌هایی باز اینترنتی شوید
تغییرات روزافزون تکنولوژی و گرایش نسل جوان و نوجوان به تکنولوژی‌های جدید در بسیاری از کشورهای در حال توسعه ، علاوه بر ویژگی‌های مثبت ، تاثیرات منفی و مخربی داشته است . از جمله این اثرات می‌توان وفور در دسترس بودن رایانه و اینترنت را نام برد.
تمام تکنولوژی‌های به وجود آمده توسط بشر ، دارای مزایا و معایب بسیاری است که بعضی از این ویژگی‌ها در طولانی مدت و حتی با تغییرات نسلی به نسل دیگر خود را نشان می‌دهند . بشر امروز می‌تواند از تمام این پدیده‌ها در جهت مثبت یا منفی بهره برداری کند .
اینترنت یک فن آوری جذاب و بسیار سرگرم کننده است که می‌تواند با محتویات ارائه شده در آن ، برای هر قشر و هر نوع سطح تحصیلاتی مفید واقع شود. و با ارتباطات ولینک هایی که دارد در هر زمینه‌ای می‌تواند دنیایی را بر روی کاربرش بگشاید . همین امر باعث می‌شود فردی ساعات زیادی را در جستجو و استفاده از اینترنت بگذراند بدون اینکه از زمان از دست رفته اطلاعی داشته باشد . گاهی اوقات این زمان مربوط به کاری علمی ، هنری ، تحقیقی ، تجاری و در زمینه‌های مختلف و مفیدی می‌شود که فرد از آن ممکن است بهره مادی یا معنوی ببرد ، قطعا این زمان صرف شده بسیار مفید فایده است .
اما همیشه اینطور نیست ؛ گاهی بسیاری از نوجوانان و افراد جوان ساعت‌های متمادی پشت کامپیوتر نشسته و مشغول به بازی و یا حتی ممکن است مشغول به کارهایی باشند که خلاف اصول اخلاقی است .
اعتیاد به اینترنت یک بیماری قرن است و گزارش‌ها حاکی است که معتادان به اینترنت روش‌های مشابه افراد معتاد به دارو و الکل و قمار دارند و این اعتیاد پیامدهای اجتماعی و شغلی زیادی را به رایشان به دنبال دارد.
اعتیاد به اینترنت یک بیماری قرن است و گزارش‌ها حاکی است که معتادان به اینترنت روش‌های مشابه افراد معتاد به دارو و الکل و قمار دارند و این اعتیاد پیامدهای اجتماعی و شغلی زیادی را به رایشان به دنبال دارد.
اعتیاد به اینترنت بسیاری از بخش‌های فرهنگی را درگیر می‌کند ازجمله و مهم‌ترین این واحدها خانواده می‌باشد. بسیاری از والدین از این که فرزندانشان ساعت‌ها پای کامپیوتر می‌نشینند ، شکایت می‌کنند و اغلب می‌گویند خواب ، خوراک ، درس خواندن و دیگر وظایف اجتماعی فرزندشان مختل شده است . آن‌ها نمی‌دانند که در واقع بسیاری از جذابیت‌های کاذب سایت‌های اینترنتی فرزندانشان را اسیر کرده است و به دامی انداخته که باید از آن نجات یابند . گاهی اوقات شاهد نوجوانان وجوانانی هستیم که از طریق اتاق‌های گفتگو در اینترنت دچار مشکلات و معضلات اخلاقی بسیاری شده‌اند و فریب افراد شیادی را خورده‌اند .
اغلب نوجوانان و جوانان به علت احساسات تنهایی ، نداشتن اعتماد به نفس مواجه شدن با افراد و نداشتن دوست همسن و ... وارد اتاق‌های گفتگو می‌شوند و چون دنیای موجود در این اتاق‌ها مجازی است ( یعنی در واقع افراد خود حقیقی‌شان را بروز نمی‌دهند و اغلب افراد گمنامی هستند ) لذا نوجوان ممکن است به دام افراد شیاد بیفتد . بسیاری از اوقات افرادی که دارای بیماری‌های جنسی هستند در این اتاق‌ها پرسه می‌زنند تا طعمه مناسب خود را بیابند و با قرار گذاشتن در دنیای بیرون و داشتن شبکه‌های خاص به اهداف شوم خود می‌رسند .
اگر فرد معتاد به اینترنت ، به دیدن تصاویر و فیلم‌های جنسی عادت کند مشکلش چند برابر می‌شود ، زیرا دیدن تصاویر و فیلم‌های تحریک آمیز جنسی یا پورنو نیز اعتیاد می‌آورد و فرد بیننده به دیدن انواع این تصاویر شهوانی عادت می‌کند
حتی گاهی مطرح شدن بعضی از مسائل در این اتاق‌های گفتگو ممکن است برای بسیاری از نوجوانان نامناسب باشد و برای آن‌ها مشکلات روحی و ارتباطی به وجود آورد .
معضل دیگر وجود سایت‌های غیر اخلاقی است که به نوعی به ترویج بسیاری از رفتارهای نامناسب جنسی از طریق فیلم ، تصاویر و پیام می‌باشد که بسیار ممکن است برای نوجوانان تحریک کننده باشد و سلامت روانی آنان را به خطر می‌اندازد و بالطبع سلامت اجتماع را تحت تاثیر قرار می‌دهد .
علاوه بر مضرات گفته شده در مورد اعتیاد به اینترنت می‌توان به موارد دیگری هم اشاره کرد از جمله این که فرد مبتلا از تمام فعالیت‌های اجتماعی خود باز می‌ماند ، روابط اجتماعی‌اش مختل می‌شود ، در رفتار اجتماعی‌اش خشونت نشان می‌دهد ، از تمرکز حواسش کاسته می‌شود ، احساس خستگی مدوام دارد .امنیت شخصی و اجتماعی‌اش به هم می‌ریزد ، از عهده انجام وظایف شخصی و اجتماعی‌اش بر نمی‌آید ، دلمشغولی شدید به شبکه‌ها و اتاق‌های گفتگو و ناسازگاری شدید با اطرافیان دارد .
اگر فرد معتاد به اینترنت ، به دیدن تصاویر و فیلم‌های جنسی عادت کند مشکلش چند برابر می‌شود ، زیرا دیدن تصاویر و فیلم‌های تحریک آمیز جنسی یا پورنو نیز اعتیاد می‌آورد و فرد بیننده به دیدن انواع این تصاویر شهوانی عادت می‌کند . قطعا این تصاویر و فیلم‌ها باعث از کف دادن اراده فرد می‌شود و ممکن است منجر به بسیاری از معضلات اجتماعی از جمله فساد و فحشا شود از طرفی دیگر فرد مبتلا به چنین سایت‌ها و اتاق‌هایی وابسته گردیده و از تمام فعالیت‌های دیگر خود صرف نظر می‌کند تا زمانش را صرف چنین کاری کند لذا این گونه اعتیادها می‌تواند بیکاری گسترده‌ای را در میان افراد جامعه رقم بزند.
براساس نتایج تحقیقات انجام شده، تفاوتی در میزان استفاده زنان و مردان از اینترنت وجود ندارد . تحقیقات نشان می‌دهد مردان ، اینترنت را به دلیل امکانی که برای تجربه راه‌های تازه برای انجام امور متعدد به آنها می‌دهد ، ارزش گذاری می‌کنند . مردان بیشتر تمایل دارند از اینترنت برای به دست آوردن انواع و اقسام اطلاعات استفاده کنند.
اغلب نوجوانان و جوانان به علت احساسات تنهایی ، نداشتن اعتماد به نفس مواجه شدن با افراد و نداشتن دوست همسن و ... وارد اتاق‌های گفتگو می‌شوند و چون دنیای موجود در این اتاق‌ها مجازی است؛ لذا نوجوان ممکن است به دام افراد شیاد بیفتد .
جستجو کردن در مورد نتایج مسابقات ورزشی ، وضع آب و هوا، اخبار، کاریابی و رتبه بندی اجناس و خدمات ، مورد علاقه مردان هستند . مردان همچنین از اینترنت برای سرگرمی ، شنیدن موسیقی ، جمع آوری اطلاعات پیرامون دل مشغولی‌های شخصی یا عضویت در گروه‌های ورزشی استفاده می‌کنند .
در مقابل ، زنان اینترنت را به دلیل فرصت‌هایی که برای حفظ و توسعه روابط انسانی به آنها می‌دهد ، دوست دارند . زنان در اینترنت بیشتر سراغ ایمیل می‌روند ، مطالب مربوط به سلامت و بهداشت را جست وجو می‌کنند ، از نقشه‌های مسیریاب استفاده می‌کنند و موضوعات دینی را مطالعه می‌کنند.

فاطمه رئیسی
بخش اجتماعی تبیان

وب گردی تهدیدی برای روابط سالم انسانی

وب گردی تهدیدی برای روابط سالم انسانی
وب گردی و چت کردن بیش از حد، می تواند روابط انسانی سالم و درست را به چالش بکشد.
دنیای مجازی به ویژه چت روم ها، ارتباط رودرروی انسان ها را کمتر کرده و آنان را از اجتماع اطراف دور می سازد.
عادت- استفاده بیش از حد افراد- به تکنولوژی های جدید و به نوعی اعتیاد به آن مرحله خطرناکی است که سلامت روانی افراد را به خطر می اندازد. افراد با توجه به میزان وقت و نوع شخصیت خود از اینترنت و تلفن همراه استفاده می کنند که با توجه به این دو فاکتور، میزان آسیب زایی سنجیده می شود، به طوری که اگر افراد مدت زمان زیادی از این وسایل استفاده کنند، دچار اعتیاد می شوند که یک مرحله جدی در آسیب پذیری است.
محیط چت روم، از جمله محیط هایی به شمار می آید که افراد به راحتی می توانند در آن شخصیت واقعی خود را کتمان کرده و آن طوری که دوست دارند خود را جلوه دهند و طرف مقابل نیز به این حقیقت پی نخواهد برد.
تفکر و تعقل در عواطف و احساسات پیدا شده در محیط های مجازی، نقشی نداشته و تنها فرد برای سرگرمی و تفریح زودگذر اقدام به این کار می کند که تبعات سنگینی مخصوصا برای قشر جوان و دختران جامعه به دنبال خواهد داشت.
براساس نتایج این بررسی ها افرادی که مدت زمان بیشتری از تلفن همراه و فضاهای مجازی مانند اینترنت و چت استفاده می کنند به سمت تنهایی حرکت می کنند و از اجتماع دور می شوند، لذا افرادی که مدت زمان کمتری از این امکانات استفاده می کنند، دارای تعاملات و مهارت های اجتماعی بهتری هستند.
فواید تکنولوژی نوین
رفع نیازهای ضروری، از اساسی ترین فواید تکنولوژی و محیط مجازی است. همچنین برای افرادی که دارای اعتماد به نفس پایین تری هستند، فضای مجازی می تواند مفید باشد، در واقع افراد می توانند مهارت های اجتماعی خود را در این فضای مجازی تقویت کرده و مورد آزمایش قرار دهند.
خانواده ها باید نکات مثبت و منفی این محیط را برای کودک و نوجوان خود شرح داده و بر استفاده وی از این محیط ها نیز کنترل داشته باشند.

منبع نورپورتال

استفاده از اینترنت

استفاده از اینترنت
استفاده از اینترنت ممکن است منجر به مشکلاتی شود؛ مشکلاتی چون استفاده بیش از اندازه، دستیابی به اطلاعات نامناسب برای نوجوانان و یا دادن اطلاعات خصوصی که می تواند برای خود نوجوان و یا خانواده اش مشکل آفرین باشد؛ ارتباطات نامناسب با افرادی از فرهنگ های دیگر یا افرادی که مشکلات عاطفی دارند و یا افراد مسن تر که معمولاً در اینترنت رایج است.
دومین گروه مشکلات اساساً از عدم نظارت والدین ناشی می شود. اینترنت دارای اطلاعاتی است که برای دانش آموزان می تواند بسیار مفید باشد؛ اما همین رسانه اطلاعاتی را نیز در اختیار نوجوانان قرار می دهد که ممکن است برایشان مضر باشد. نوجوانان روش های خشونت آمیزی را از اینترنت یاد می گیرند و یا ممکن است به تصاویر نامناسبی دست پیدا کنند. در اینترنت واقعیت و دروغ هر دو وجود دارد. گاهی نوجوانان اطلاعات نادرستی به دست می آورند و آنها را در تکالیف مدرسه خود استفاده می کنند و یا در اختیار دوستانشان قرار می دهند. از طریق این رسانه می توان خرید و فروش کرد، گاهی نوجوانان از کارت اعتباری والدینشان برای این کار استفاده می کنند و یا از این طریق شرط بندی می کنند، همچنین ممکن است نوجوانان با اطلاعات شخصی خودشان یا والدینشان (از قبیل نشانی، شماره تلفن و شماره کارت اعتباری) کارهای قانونی یا غیرقانونی انجام دهند که موجب مشکلاتی خواهد شد.
مشکل اصلی اینترنت تنها مسائل اخلاقی یا خشونت نیست، بلکه نوجوانان از این طریق با افراد مختلفی آشنا می شوند که اگر نظارتی بر این کار وجود نداشته باشد ممکن است طعمه این افراد شوند. گاهی نوجوانان با افرادی از طریق اینترنت آشنا شده اند که 10 یا 15 سال مسن تر از خودشان بوده اند و با آنها در ارتباط قرار گرفته اند. در مواردی نیز نوجوانان با افرادی آشنا می شوند و یا به اطلاعاتی دست می یابند که با ارزش ها، گرایش ها و معیارهای برخی خانواده ها مغایرند.
راه حل
راه حل این مشکل تنها نظارت صحیح والدین است. برخی از نوجوانان نیازمند نظارت بیشتر و دقیق تری نسبت به دیگران هستند؛ مثلاً ممکن است به دخترتان بگویید: «دیر به خانه نیا!» و او زمان مناسبی به خانه برگردد. شما همان جمله را به پسرتان می گویید و او بعد از چند روز به خانه باز می گردد و مدعی است که دیر برنگشته است. اگر به فرزند مسئولیت پذیر خود بگویید: «وقتی من در خانه نیستم رایانه را روشن نکن.» او به حرف شما گوش می کند؛ اما فرزند دیگرتان به محض آنکه خانه را ترک می کنید رایانه را روشن می کند. بعضی افراد معتقدند که بعضی از بچه ها قابل اعتماد و مسئولیت پذیرند و برخی این طور نیستند. به راحتی می توانید بر کارهای فرزندان مسئولیت پذیر خود نظارت کنید. آنها به حرف شما گوش می کنند؛ با شما همکاری می کنند و از حرفتان پیروی می کنند. نوجوانان لجوج یا سرسخت، متقلب و یا بی مسئولیت را مشکل تر می توان زیر نظر داشت. بیشتر بحث های زیر درباره افراد دسته دوم است.
نظارت برفرد بی مسئولیت
معمولاً نظارت بر کارهای فرد بی مسئولیت مشکل است. چنین نوجوانی در جنبه های مختلف زندگی از قبیل تمام کردن تکالیف و تمیز کردن اتاق خود احساس مسئولیت نمی کند. والدین هم اگر از چنین فردی بخواهند که صحبت تلفنی اش را در یک زمان خاص تمام کند؛ کارهای روزمره اش را انجام دهد و یا به موقع به خانه بیاید، توجهی به حرف ایشان نمی کند. در چنین مواردی والدین ابتدا باید تا حد ممکن او را در زمینه های دیگر مسئولیت پذیر بار بیاورند و سپس در زمینه رایانه و اینترنت او را به یک فرد قابل اعتماد تبدیل کنند.
توصیه های دیگر
1ـ رایانه را در قسمتی ازخانه قرار دهید که معمولاً بزرگ ترها در آن قسمت حضور دارند و یا قسمتی که رفت و آمد زیادی در آن وجود دارد. بدین ترتیب بهتر می توانید بر ارتباط بچه ها با اینترنت نظارت کنید. اجازه ندهید از رایانه در یک اتاق خصوصی استفاد شود.
2ـ اگر فرزندتان احتیاج به اطلاعات اینترنت برای تکالیف مدرسه اش دارد، می تواند منتظر بماند تا شما همراه او باشید و او را در این زمینه کمک کنید و وقتی وارد سایت های مورد نیاز خود می شود در کنار او باشید. در این باره نرم افزارهای فیلتر[1]مفید است. این نرم افزارها بدون مشکل نیست؛ اما به این وسیله شخصی نمی تواند وارد بعضی از سایت های نامناسب شود. بعضی از مؤسسات خدمات اینترنت نرم افزارهای فیلتر خاص خود را ارائه می کنند. این نرم افزارها اطلاعات و سایت های نامناسب را حذف می کنند. افرادی که با رایانه آشنایی کافی دارند، می توانند اطلاعات یا برنامه هایی در اختیار شما بگذارند که دستیابی به سایت های خاصی را محدود می کند و یا می توانید بفهمید در طول روز چه کارهایی با رایانه انجام گرفته است.
3ـ باید دستور العمل هایی برای نوجوانان تعیین کنید؛ مثلاً: با غریبه ها صحبت نکن؛ اطلاعات شخصی به کسی نده؛ از اسم واقعی ات استفاده نکن؛ بدون اجازه چیزی سفارش نده و عکس هایت را برای کسی نفرست. باید نتایج و پیامدهای خاصی برای گوش کردن به حرف هایتان یا بی توجهی به آنها تعیین کنید و در کنار آن قوانین و محدودیت هایی را وضع کنید.
4ـ نوجوانان در خارج از خانه نیز دسترسی به اینترنت دارند. در مدارس و کتابخانه ها نیز می توان از روش هایی برای جلوگیری از دستیابی دانش آموزان به اطلاعات نامناسب استفاده کرد. اجازه ندهید فرزندتان شب در خانه دوستش بماند یا تعطیلات آخر هفته را با خانواده دیگری بگذراند؛ مگر اینکه والدین آن خانوداه را بشناسید. اگر فرزندتان با دوستی در ارتباط است که وی دسترسی به اینترنت دارد، باز هم همین نکته ها را رعایت کنید.
5ـ اینترنت خطرات زیادی در بر دارد؛ اما دور نگه داشتن نوجوانان و جوانان از آن کار مشکلی است. شما باید با فرزندتان ارتباط برقرار کنید و وارد زندگی او شوید تا با علایق، گرایش ها و دوستان او آشنا شوید.
6ـ درباره استفاده یا سوء استفاده از اینترنت باید قوانین و نتایج کاملاً مشخصی وضع کنید: باید سعی کنید حس مسئولیت پذیری و اعتماد را در تمام جنبه های زندگی نوجوانتان بالا ببرید.
7ـ نظارت بر کارهای نوجوانان کاملاً ضروری است؛ اما میزان این نظارت بستگی به شخصیت نوجوان دارد. برای برخی از آنان تنها کافی است توضیح دهیم چه کاری را انجام دهند و چه کاری را انجام ندهند؛ اما در بعضی موارد دیگر شاید لازم باشد صفحه کلید رایانه را با خودتان به محل کارتان ببرید تا نظارت کافی داشته باشید.
8ـ با یک نظارت صحیح می توانید از اینترنت به عنوان پاداش و یا مشوّقی برای انجام کاری استفاده کنید تا اینکه فرزندتان را ترغیب یا کمک کنید رفتارش را متعادل کند.
منبع کمکی:
- فونتنل، دن، کلیدهای رفتار با نوجوانان، ترجمه مسعود حاجی زاده ـ اکرم قیطاس، تهران: کتابهای دانه، 1381، صص 182-176.[1] . این نرم افزارها در صورت نصب بر روی رایانه، این امکان را به شما می دهد که مطالب یا تصاویر نامناسب، هوشمندانه (از پیش تعریف شده) و یا به انتخاب شما بر روی صفحه مانیتور به نمایش در نیایند. این برنامه نسبت به متن و تصویر حساس است. صفحه ای که کلمه ای در آن وجود داشته باشد که در لیست سیاه برنامه نیز هست، مانیتور آن را نشان نمی دهد و پیام خطر داده می شود این برنامه ها فهرستی سیاه دارد که از پیش تعریف شده است و می توان به آن افزود. نحوه برخورد با وضعیت خطر را هم می توان از پیش معین کرد. مثلاً دفعه اول پیام خطر بدهد و سه ثانیه صبر کند. اگر صفحه را در این بین کاربر نبست، تصویر آن را بگیرد و ذخیره کند و سه ثانیه دیگر هم صبر کند. سپس در صورت بسته نشدن صفحه، آن را خود برنامه می بندد. این برنامه قدرت کنترل میزان زمان دسترسی به اینترنت را نیز دارد؛ یعنی می توان معین کرد که چه ساعت هایی رایانه مجاز است به اینترنت متصل شود و همچنین سیستم درکل روز جمعاً چه میزان می تواند به اینترنت متصل باشد. نسخه فارسی این نرم افزارها در ایران وجود دارد که از آن جمله می توان به نرم افزار «پاک» محصول شرکت ابن سینا اشاره کرد.

منبع نور پورتال

عشق های آتشین؛ رهگذر خطرناک در مسیر زندگی جوانان

عشق های آتشین؛ رهگذر خطرناک در مسیر زندگی جوانان
 

درباره عشق، عظمت و شکوه و یا جنون و بیمارى آن سخن بسیار گفته‌اند، و شاید کم‌تر کلمه‌اى باشد که این همه تعبیرات مختلف و متناقض درباره آن شده
باشد.
بعضى از نویسندگان بزرگ گاهى آن را به قدرى بالا برده اند که گفته‌اند:
«عشق، افسر زندگى و سعادت جاودانى است».
(گوته آلمانى)
و یا به گفته «هزیه» عشق معمار عالم است.
«توماس مان» از اثر معجزه آساى عشق سخن گفته و معتقد است که: «عشق روح را تواناتر و انسان را زنده دل نگه مى‌دارد».
عدّه‌اى از فلاسفه بزرگ شرق، پا را از این هم فراتر نهاده و عقیده دارند: «هر حرکت و جنبشى در جهان است ناشى، از یک نوع (عشق) مى‌باشد، حتى حرکات افلاک و کرات عالم بالا»!
و البتّه اگر این کلمه را به معناى وسیع خود - یعنى هر نوع کشش و جاذبه فوق العاده - تفسیر کنیم باید گفتار آن‌ها را تأیید کرد، چه جاذبه‌اى از جاذبه عمومى نیرومندتر و بنابراین چه عشقى از آن آتشین‌تر؟!
در برابر این همه تعبیرات و تفسیرهاى جالب، عده‌اى دیگر از نویسندگان و فلاسفه، زننده ترین حملات و اتهامات را نثار «عشق» کرده و آن را تا سرحدّ یک بیمارى نفرت انگیز تحقیر نموده‌اند.
یکى از نویسندگان معروف شرق می‌گوید: «عشق مانند سل و سرطان و نقرس، بیمارى مزمنى است که آدم عاقل باید از آن فرار کند»!
بعضى دیگر همچون «کوپرنیک» دانشمند معروف فلکى که خواسته است در تحقیر خود، جانب عشق را کمى نگه دارد، گفته است: «عشق را اگر یک نوع جنون ندانیم لا اقلّ عصاره‌اى از مغزهاى ناتوان است»!
این تفسیرهاى فوق‌‌العاده ضد و نقیض را آن هم درباره کلمه‌اى که از متداول ترین کلمات در ادبیات و شعر و حتى سخنان روزمره است، نباید حمل بر تناقض در قضاوت در مورد یک واقعیت معین دانست بلکه این اختلاف، در واقع، از اختلاف در زوایه دید قضاوت کنندگان سرچشمه مى‌گیرد.
یعنى هر یک از این نویسندگان و دانشمندان در واقع یکى از چهره‌های عشق را که شاید در زندگى خود بیش‌تر با آن مواجه بوده است مورد بحث قرار داده، در این صورت باید اعتراف کرد که:
اگر منظور از عشق یک کشش و جاذبه نیرومند و خارق العاده میان دو انسان، یا به طور کلى دو موجود (اعم از انسان، حیوان، گیاه و موجود بى جان) در مسیر یک هدف عالى بوده باشد چه از آن بالاتر تصوّر مى‌شود؟!
زیرا قدرت خلاقیت آن به قدرى عجیب است که مى‌تواند هر مانعى را تحت الشعاع خود قرار دهد و به سرعت همه موانع را در مسیر تکامل پشت سر بگذارد.
تمام تحسین هایى که از عشق شده به خاطر همین خلاقیت و نیروى عظیم و بى نظیر آن است، چنان که مى‌دانیم بسیارى از عالى ترین شاهکارهاى ادبى معمارى، و هنرى به معناى واقعى در سایه چنین جاذبه‌اى به وجود آمده است.
امّا اگر منظور از عشق، جاذبه و کشش نیرومندى باشد که دو انسان را به گناه، آلودگى، و سقوط در لجنزار عصیان و فحشا بکشاند هر چه در مذمت آن گفته شود کم است؛ زیرا لکه‌های ننگ آن، چنان پررنگ و ثابت است که به این آسانى پاک شدنى نیست.
و اگر منظور، آن جاذبه دیوانه کننده‌اى باشد که عقل را به کلى ویران کرده، از کار مى‌اندازد، و انسان بر اثر آن دست به هر کار جنون آمیزى مى‌زند، هر چه درباره تحقیر آن نیز گفته شود بجاست.
خلاصه عشق از دریچه‌های دید مختلف، چهره‌های فوق العاده گوناگون دارد. بنابراین هم ستایش‌ها و هم تحقیرهاى آن هر دو بجاست.
در زیر لفافه شاعرانه «عشق»
موضوعى که در این جا توجّه به آن براى همه جوانان پاکدل نهایت ضرورت را دارد این است که امروز در زیر لفافه زیبا و شاعرانه «عشق» چه جنایت‌ها و تبهکارى‌ها که نمى‌شود، و چه آلودگى‌ها که به نام عشق مقدّس انجام نمى‌گردد.
هر آلوده دامن هوسباز و شهوترانى، خود را در لباس عاشق صادق که به اصطلاح «گواهش دل چاک چاک اوست» و در دستش «جز این سند پاره پاره نیست»! جا مى‌زند.
هر فریبکار دو روى دیو صفت که نظرى جز اشباع شهوات سرکش حیوانى خود ندارد، با استفاده از شاخ و برگ‌ها و توصیف‌های شاعرانه همین «کلمه» به مقاصد شوم شیطانى خویش جامه عمل مى‌پوشاند و به همین دلیل پس از آن که به اهداف کثیف خورشید، ماسک از چهره واقعى او برداشته مى‌شود، آن‌چه را گفته بود همه و همه را فراموش مى‌کند، درست مانند ظرف بزرگ آبى که وقتی یک مرتبه آن را وارونه کنند، قطره‌اى از آن عواطف پاک و عشق‌های آتشین و سوزان باقى نمى‌ماند، و اثرى از آن قلب لبریز از محبّت، و چشم‌های بیمار از بیمارى عشق، و هزاران ادعاى دیگر دیده نمى‌شود.
آن گاه معشوق فریب خورده و پشیمان مى‌ماند با یک دنیا اندوه و حسرت و غم!
جوانان باید با دقّت هر چه بیش‌تر مراقب این «مدعیان دروغین عشق» باشند؛ مدعیانى که سرمایه‌اى جز دروغ و فریب و خدعه ندارند و چه بسا قلب مملوّ از عشق سوزانشان را در آنِ واحد در چندین جا گرو گذاشته‌اند! و با هزار تزویر و نیرنگ همه جا خود را عاشقى صادق و یکه شناس! قلمداد نموده‌اند.
باید توجّه داشته باشند که از این قماش افراد در محیط امروز، بسیار زیادند، همین‌ها هستند که گاه وقاحت را به جایى مى‌رسانند که مثلا نامه واحد مملوّ از دروغ‌ها را کپی کرده، در آن واحد براى چند دختر مى‌فرستند و در همه جا لباس «عشق مقدّس» بر تن کرده تمام قامت خود را در آن فرو برده‌اند، ولى در زیر این نام هزار گونه جنایت مرتکب مى‌شوند.
نه تنها دختران جوان بلکه پسران نیز باید مراقب این دام‌های گوناگون که به نام «عشق پاک» بر سر راه آن‌ها نهاده مى‌شود باشند؛ دام هایى که پس از افتادن در آن اغلب رهایى وجود ندارد، و کفاره یک لحظه غفلت، خوش بینى بی‌جا، و تسلیم الفاظ ریاکارانه توخالى شدن را گاهى در یک عمر هم نمى‌توان پرداخت کرد.
بخصوص کسانى که از نظر «محبّت» کمبود دارند و در «محرومیت» به سر برده اند، خیلى زود تسلیم این اظهار عشق‌ها و محبّت‌ها مى‌شوند، و همین محرومیت‌ها سبب مى‌شود که زود فریب بخورند و به دام افتند، این‌ها باید بیش از دیگران مراقب باشند.

حضرت آیت‌ا... مکارم شیرازی

راه های پیشگیری از انحراف فکری جوانان

راه های پیشگیری از انحراف فکری جوانان
همان‌گونه که در تأمین سلامت جسمی افراد جامعه، اولویت با پیشگیری و ایمن‌سازی افراد است، در تأمین سلامت فکری و اعتقادی جامعه نیز باید پاک‌سازی محیط از آلودگی‌های فکری، روانی و اعتقادی و پیشگیری از گسترش آن را در اولویت قرار داد. به همین دلیل سیاست‌گذاری‌های فرهنگی باید به گونه‌ای باشد که محیط خوب و سالمی برای جوانان و نوجوانان فراهم آید.
لازم است کارگزاران تربیتی، نهادهای فرهنگی و خانواده‌ها با برنامه‌ریزی منظم، افراد آسیب‌پذیر را شناسایی و برای ایمن‌سازی آنان اقدام کنند. همچنین افرادی که مورد تهاجم فرهنگی بیگانه قرار گرفته‌اند، باید شناسایی شوند تا با استفاده از روش‌های پیش‌گیرانه، آنان و دیگران از آلودگی بیش‌تر برحذر باشند. گفتنی است در ارائه راهکارهای پیشگیری از فریب خوردن جوانان و نوجوانان و افتادن آنان در دام افراد و جریان‌های منحرف، باید به شرایط سنی، تفاوت‌های فردی، شرایط زمانی و مکانی و پایگاه فرهنگی و اجتماعی جوانان و نوجوانان توجه کرد. اینک شماری از این روش‌ها را بر می‌شماریم:

1. نهادینه کردن شناخت و باورهای دینی:
بنیادی‌ترین روش برای پیشگیری از فریب خوردن جوانان، گسترش زمینه‌های شناخت معارف الهی و درونی‌سازی باورهای مذهبی است. از آن‌جا که «مذهب» و «خداپرستی» در آیینه فطرت انسان، نقش بسته و «کمال‌جویی» در نهاد انسان نهفته است،(روم،29) کافی است پدران و مادران و کارگزاران فرهنگی با برنامه‌های تبلیغی و هدایتی، فطرت خداجوی جوانان و نوجوانان را شکوفا سازند. افزایش آگاهی‌ها به همراه دستیابی به معرفت و باورهای دینی باید به گونه‌ای باشد که جوانان در برابر تبلیغات دشمنان، ایمن شوند.

2. بسترسازی برای حضور جوانان در مکان‌های مذهبی:
فراهم آوردن زمینه حضور جوانان و نوجوانان در مساجد، نماز جمعه و بهره‌گیری آنان از برنامه‌های سازنده و روح‌بخش مذهبی، جوانان را با خدا مأنوس می‌سازد و به زیور خوبی‌ها و زیبایی‌ها آراسته می‌گرداند.

3. تشویق جوانان و نوجوانان به مطالعه کتاب‌های سازنده:
ممکن است برخی جوانان به دلیل تبلیغات رسانه‌های گروهی، از آموختن مسائل دینی احساس بی نیازی کنند و انگیزه‌ای برای مطالعه نداشته باشند. در این صورت، باید بکوشیم این احساس کاذب از میان برود و انگیزه مطالعه در جوانان ایجاد شود.

4. تشکیل جلسه‌های مذهبی و سرگرمی مناسب:
با تشکیل جلسه‌های آموزش مسائل دینی، سیاسی و اجتماعی، گردش‌های دسته جمعی و جلسه‌های دعا و نیایش که از هدف‌های رفتاری مشخص و دراز مدت برخوردارند، می‌توان علاقه‌های جوانان را به این امور جلب کرد. در این زمینه می‌بایست از هنر و ادبیات نیز در انتقال باورهای دینی بهره برد. نمایش فیلم‌های سودمند با درون مایه مذهبی، گزارش‌های مستند جنگ تحمیلی و بازدید از مناطق جنگی در تقویت دین باوری نسل جوان مؤثر هستند.

5. تشکیل جلسه‌های پرسش و پاسخ و گفت‌وگو:
با بهره‌گیری از آموزگاران و مربیان علاقه‌مند و با تجربه می‌توان بحث‌های آزاد عقیدتی و سیاسی درباره مسائل روز و مورد علاقه جوانان برپا کرد.

6. فراهم آوردن محیط گرم و خانوادگی و برخورد دوستانه با جوانان:
نوجوانان در سن بلوغ بیش از حد حساس هستند و به همین دلیل، نباید با آنان با سختی و خشونت برخورد کرد. اگر افراد خانواده به ویژه پدر و مادر، به نیازهای عاطفی و روانشناختی جوانان و نوجوانان در محیط خانواده توجه داشته باشند، آنان دیگر انگیزه‌ای نخواهند داشت که با افراد ناباب، رفت و آمد و دوستی کنند. پس پدران و مادران باید بکوشند محیطی آرام و سرشار از محبت و احترام برای جوانانشان فراهم آورند.

7. انتخاب دوستان خوب و شایسته:
گاه دیده شده است که همه عوامل تربیتی برای یک فرد فراهم بوده، ولی رفت و آمد با دوستان ناباب، او را منحرف کرده و از هدایت و رشد بازداشته است. ممکن است جوان، فردی را خوب و شایسته تشخیص دهد، در حالی که وی، فردی مشکل‌دار و وابسته به جریان‌های ضدمذهبی باشد. پدر و مادر نیز نمی‌توانند برای فرزند جوانشان، دوستان خوب و شایسته برگزینند. پس مراد از این موضوع چیست؟ در این زمینه باید گفت پدر و مادر می‌توانند از همان دوران کودکی فرزندانشان، دوستانی خوب و شایسته برای آنان انتخاب کنند؛ چون تجربه نشان داده است جوانان و بزرگسالان دوستی خود را با افرادی ادامه می‌دهند که در دوران کودکی با آنان دوست بوده‌اند.

منبع: پرتو